پلیم پارت به نقل از صمت: نزدیک به ۱۰هزار واحد صنعتی حوزه صنعت پلاستیک در کشور وجود دارد که تعداد شرکت‌های دانش‌بنیانی که مجوز دانش‌بنیان صنعتی اخذ کرده‌اند به بیش از ۱۰۰ شرکت آن هم در حوزه صنعت پلاستیک رسیده است.
از طرفی میزان فروش داخلی محصولات نانو در حوزه پلاستیک روزانه ۲۰میلیارد تومان است و صادرات محصولات نانو در حوزه پلاستیک کمتر از ۲میلیارد تومان برآورد شده است. تاکنون در دنیا برای صنایع پلیمری پژوهش‌های بسیار زیادی انجام شده که ازجمله آنها پژوهش‌های فناوری نانو در صنعت پلاستیک است. موارد استفاده از فناوری نانو اعم از نانوفیلرها و نانوکامپوزیت است که به پلاستیک‌ها خواص ویژه‌ای می‌دهد. به گزارش سایت دانشجو، ارزش بازار نانوکامپوزیت در سال ۲۰۰۵ میلادی به میزان ۲۰ هزار میلیارد یورو و در سال ۲۰۱۵میلادی براساس آمارها به میزان ۱۲۰ هزار میلیارد یورو است. در سال ۲۰۰۲ میلادی کشوری مثل ژاپن ۱۵۰۰میلیون یورو برای پژوهش در زمینه فناوری نانو صرف کرده است. پژوهش‌ها در زمینه فناوری نانو را بدون شک نمی‌توانیم رها کنیم. بیشتر کشورهای دنیا پژوهش و فعالیت در زمینه نانو را شروع کرده‌اند، به عنوان مثال کشور هند تولید نانوکامپوزیت را آغاز کرده است.
تولید افزودنی نانو
تعداد افراد تحصیلکرده حوزه پلیمر در حال افزایش است و استفاده از فناوری نانو در واحدهای تولیدی صنعت پلاستیک نهادینه شده است. سعید ترکمان دهنوی، عضو هیات‌مدیره انجمن صنعت پلاستیک ایران در گفت‌وگو با صمت کاربرد فناوری نانو در صنعت پلاستیک را بی‌شمار دانست و گفت: خوشبختانه یکی از اقداماتی که برای استفاده از این فناوری در واحدهای تولیدی صنعت پلاستیک شکل گرفته به این صورت است که پژوهشگران این حوزه افزودنی‌هایی را در حوزه نانو تولید کرده‌اند که تمامی واحدهای تولیدی صنعت پلاستیک می‌توانند از این افزودنی‌ها استفاده کنند. در واقع می‌توان گفت تمامی واحدهای تولیدکننده صنعت پلاستیک از فناوری نانو استفاده می‌کنند. علاوه بر این شرکت‌های دانش‌بنیان در این زمینه شکل گرفته که مطالعات بروزی را ارائه می‌دهند و هرکدام از واحدهای تولیدی که سفارش تولید کالا با فناوری نانو را داشته باشند می‌توانند از این فناوری بومی‌شده استفاده کنند. او با اشاره به تعداد شرکت‌های دانش‌بنیانی که در این زمینه فعالیت دارند، تصریح کرد: با توجه به اینکه قرار است اردیبهشت امسال پایش صنعتی در معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به اتمام رسیده و در اختیار تشکل‌های صنعتی قرار گیرد از این‌رو براساس آخرین آمار به‌دست آمده تعداد شرکت‌های دانش‌بنیانی که مجوز دانش‌بنیان صنعتی اخذ کرده‌اند به بیش از ۱۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه صنعت پلاستیک می‌رسد. ترکمان‌دهنوی با اشاره به تعداد واحدهای تولیدی حوزه صنعت پلاستیک در کشور اظهار کرد: در این زمینه نیز آمارهای متفاوتی وجود دارد. براساس آمار موجود افزون‌بر ۱۰هزار واحد صنعتی حوزه صنعت پلاستیک در کشور وجود دارد که از این تعداد بیش از ۴۵۰۰ واحد صنعتی است و ۵۵۰۰ واحد، واحدهایی هستند که هنوز مجوز فعالیت خود را تکمیل نکرده‌اند. اما به طور کلی نمی‌توان آمار دقیقی از اینکه کدام واحد تولیدی فعال یا غیرفعال است را اعلام کرد زیرا بسیاری از این واحدها با وجود اینکه مدارک خود را برای فعالیت در این حوزه تکمیل نکرده‌اند همچنان فعال هستند. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: از آنجایی که خیلی از عمر شرکت‌های دانش‌بنیان نمی‌گذرد از این‌رو در صنعت پلاستیک کمتر شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه نانو دولتی هستند به این صورت که به جز چند شرکت حوزه پتروشیمی که سهامی عام محسوب می‌شوند و برخی شرکت‌های دانش‌بنیان کوچک در دل آن که موفق به ساخت کاتالیستی برای صنایع پتروشیمی شده‌اند بقیه شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه صنعت پلاستیک خصوصی هستند. ترکمان به محصولات تولید شده در این زمینه اشاره کرد و گفت: همانطور که شاهد هستید فناوری نانو با توجه به اینکه خاصیت مولکولی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد حوزه پیچیده‌ای است. از طرفی پلاستیک به صورت عمومی خاصیت جاذب دارد و معمولا غبار را جذب می‌کنند در این حوزه پژوهشگران کشور موفق شده‌اند افزودنی‌هایی را تولید کنند که وقتی در مواد اولیه استفاده می‌شود گرد و غبار را از محصول تولید شده دور می‌کند، علاوه بر این با بکارگیری این افزودنی‌ها در بسته‌بندی‌ها می‌توان نگهداری مواد غذایی را تا ۴ برابر افزایش داد.
فروش داخلی و صادرات
از آنجایی که واحدهای تولیدی زیادی در حوزه صنعت پلاستیک وجود دارد که به صورت زیرپله‌ای و بدون مجوز کار می‌کنند، از این‌رو اطلاعات دقیق این حوزه در مرکز آمار ایران وجود ندارد. مجتبی باقری‌حسین‌آبادی، کارشناس حوزه نانوکامپوزیت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری ضمن تایید این موضوع در گفت‌وگو با صمت به تعداد واحدهای تولیدی حوزه صنعت پلاستیک اشاره کرد و گفت: واحدهای تولیدی که از فناوری نانو در محصولات خود استفاده می‌کنند تمایلی به اطلاع‌رسانی ندارند که یکی از علل آن اطلاع‌رسانی نکردن به رقباست.
او با اشاره به اینکه میزان فروش داخلی محصولات نانو در حوزه پلاستیک ۲۰میلیارد تومان است، افزود: علاوه بر این میزان صادرات محصولات نانو در حوزه پلاستیک کمتر از ۲میلیارد تومان برآورد شده است. از طرفی کمتر از ۱۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه فناوری نانو وجود دارد که محصولات یا مواد واسط نانویی برای صنعت پلاستیک تولید می‌کنند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به شرکت‌های پارسا پلیمر شریف و آریا پلیمر پیشگام اشاره کرد. اما این شرکت‌ها و تولیدکنندگان صنعت پلاستیک با موانعی روبه‌رو هستند؛ این موارد نشأت گرفته از آگاهی نداشتن واحدهای تولیدی از فناوری نانو، سنتی بودن بیشتر واحدهای تولیدی، نبود یا فعال نبودن واحدهای تحقیق و توسعه در واحدهای تولیدی، استفاده نکردن از دانش آموخته‌های مقاطع تحصیلات تکمیلی در بخش واحد تحقیق و توسعه، اعتقاد نداشتن به هزینه‌کرد برای انجام طرح‌های تحقیق و توسعه به منظور ایجاد فرمولاسیون‌های جدید و پیشرفته برای تولید محصولات باکیفیت نانویی، اطمینان نداشتن به متخصصان داخلی از سوی برخی واحدهای تولیدی، نبود خودباوری در برخی از متخصصان و پایین بودن کیفی در استانداردهای موجود برای محصولات رایج در واحدهای صنعتی است. او با اشاره به واحدهای تولیدی که با استفاده از فناوری نانو در بخش خصوصی فعالیت دارند، تصریح کرد: بیش از ۹۵ درصد واحدهای تولیدی محصولات نانویی را بخش خصوصی تشکیل می‌دهند. بنابر این گزارش، از آنجایی که تمامی کشورهای پیشرفته خصوصی‌سازی را گام مهمی در پیشرفت و ارتقای کشور می‌دانند و از آنجایی که شرکت‌های دانش‌بنیان به صورت خصوصی اداره می‌شوند و گام‌های موثری برای استفاده از فناوری نانو در صنعت پلاستیک توسط شرکت‌های دانش‌بنیان برداشته شده، انتظار می‌رود کارشناسان به بحث استفاده از فناوری نانو در صنعت پلاستیک برای ارتقای کیفیت محصولات توجه بیشتری داشته باشند.
