مرجع پلیمر در بازار ایران: پرحجم‌ترین معاملات پلیمرها در ۷ ماه نخست سال ۹۷ در بورس کالا را PVC (پلی وینیل کلراید) تشکیل می‌دهد، اگرچه حجم تولید آن بالاترین رتبه را در کشور ندارد. این گروه کالایی اما در بازارهای جهانی سومین پلیمر پرمصرف به شمار می‌رود.
شاید مهمترین ویژگی PVC را بتوان قیمت پایین‌تر در کنار کیفیت مطلوب آن به شمار آورد که موجب شده تا حجم تولید و مصرف بالایی داشته باشد.
ویژگی های PVC
به صورت کلی فرمول شیمیایی این گروه کالایی (C۲H۳Cl)n است یعنی در ساختار مولکولی این نوع پلیمرها از کلر استفاده شده است.
همین ویژگی در کنار تغییرات فیزیکی به تفاوت‌های فنی در فرآیندهای تولیدی نیز منتهی شده و برای تولید آن اغلب از نمک استفاده می‌شود یعنی ماده معدنی هم در تولید این نوع پلیمرها به کار رفته است.
به همین دلیل اغلب واحدهای تولید PVC یا در کنار معادن نمک و یا در کنار دریا احداث می‌شود تا بتوانند قیمت تمام شده تولیدات را کاهش دهند.
از نظر قدمت، PVC نسبت به بیشتر پلیمرهای دیگر از پیشینه‌ای طولانی‌تر برخوردار است.
به طور ذاتی، PVC سفید و طبیعتی بسیار خشک و شکننده دارد ولی به کمک افزودنی‌ها و یا تفاوت در فرآیندهای تولید از ویژگی‌های فنی متنوعی برخوردار شده است.
PVC مفید است، چون در برابر دو چیز که از هم متنفرند مقاومت می‌کند: آب و آتش. به دلیل مقاومت در برابر آب، از آن برای ساختن بارانی، پرده های حمام و لوله های آب استفاده می شود. هم چنین به علت داشتن کلر، در برابر شعله مقاوم است.
کاربردهای PVC
PVC کاربردهای گسترده‌ای دارد و به دلیل تفاوت‌های فنی از آن در تولید بسیاری از کالاهای اغلب ارزان‌قیمت استفاده می‌شود.
بیشترین مصرف PVC را در مصالح ساختمانی به شمار می‌آورند تا جایی که در برخی از آمارهای بین‌المللی نیمی از کاربرد PVC در صنعت ساختمان مخابره شده است.
در سال های اخیر PVC جایگزین مواد ساختمان‌سازی سنتی نظیر چوب، سیمان و سفال در بسیاری از مناطق شده است.
با وجود ظهور یک ماده ایده‌آل در ساختمان‌سازی؛ همچنان نگرانی در رابطه با هزینه PVC برای محیط زیست طبیعی و سلامتی انسان وجود دارد.
به صورت تئوریک کاربرد PVC در علامت مغناطیسی کارت‌ها، برش عمودی پنجره‌ها، لوله، کانال و لوازم نصب کردنی، کیف‌های ارزان قیمت، پنجره‌های تاریک (بدون دید) و البته در شکل نرم آن برای لباس، لوازم منزل یا لوازم داخلی نظیر پرده، کف‌سازی و ساختن سقف، پوسته کابل‌های الکتریکی، توپ‌های بازی سبک وزن به ثبت می‌رسد.
همچنینPVC ماده‌ای است که اغلب برای لوله کشی آب و فاضلاب به علت ارزان بودن و انعطاف‌پذیر بودن استفاده می‌شود. شاید لوله پلیکا عمومی‌ترین نوع PVC در بین مردم باشد که اغلب افراد PVC را با همین محصول می‌شناسند ولی چرم مصنوعی و در و پنجره دوجداره را هم باید به این موارد افزود.
انواع PVC
PVC به دو گونه سخت و نرم دسته‌بندی می‌شود یعنی اگر نرم‌کننده به PVC اضافه نشود نوع سخت و به همراه نرم‌کننده، نرم به شمار می‌رود.
مهمترین کاربرد PVC سخت در لوله ها و قاب های در و پنجره است. از این نوع PVCاغلب اوقات به عنوان بدون نرم کننده (UPVC) نام برده می شود و به دلیل نداشتن افزودنی؛ UPVC قابلیت اشتعال کمتری دارد.
مصرف PVC نرم از گستردگی بیشتری برخوردار است و در بازار تجاری در دو نوع S و E معروف است که نوع S آن از طریق پلیمریزاسون سوسپانسیونی و نوع E از طریق پلیمریزاسیون امولسیونی تولید می شود. چون عایق خوبی است در روکش سیم کاربرد دارد، اگرچه کاربردهای عمده دیگر آن شامل لباس ها, عایق های حرارتی (فوم PVC) ، قسمت های مختلف اتومبیل ، چسب ها و روکش هاست.
در بازار ایران PVC نرم اهمیت بیشتری دارد و به صورت کلی در بازار داخلی به دو گروه عمده امولسیون با علامت اختصاری E و یا سوسپانسیون با علامت اختصاری S طبقه‌بندی می‌شود.
در بازار داخلی انواع سوسپانسیون همچونS۵۷ ، S۶۰ ، S۶۵ و S۷۰ بیشترین جذابیت را به همراه دارد.
تولید PVC و آمار معاملات در بورس کالا
به صورت کلی پتروشیمی‌های آبادان، غدیر، بندر امام و اروند مهمترین تولیدکنندگان گریدهای سوسپانسیون و امولسیون PVC هستند اگرچه تولید گریدهای امولسیون پتروشیمی اروند بر سایرین برتری دارد.
در ۷ ماهه نخست امسال پتروشیمی اروند در بورس کالا ۱۴۱ هزار و ۷۵۸ تن PVC به فروش رسانده است. پتروشیمی بندر امام ۷۶ هزار و ۱۲۰ تن، پتروشیمی آبادان ۱۴ هزار و ۸۵۰ تن و پتروشیمی غدیر ۳۸ هزار و ۵۴۰ تن معامله کرده است.
این وضعیت نشان می‌دهد که بیشترین حجم معامله و تغذیه بازار را در ابتدا پتروشیمی اروند و سپس بندر امام ، غدیر و پتروشیمی آبادان به خود اختصاص داده‌اند.
پتروشیمی بندرامام در ۷ ماهه نخست امسال دو گرید اصلیS۶۰ و S۶۵ را تولید کرده که ۱۵ هزار و ۸۳۰ تن آن راS۶۰ و مابقی آن را S۶۵ تشکیل می‌دهد.
در این بازه زمانی پتروشیمی آبادان ۳۶۶۰ تن S۵۷ ، ۶۹۲۰ تن S۶۵ و مابقی آن را S۷۰ تولید کرده است.
غدیر هم تنها S۶۵ تولید کرده است. پتروشیمی اروند ۱۳۱ هزار و ۶۳۸ تن گرید S۶۵ ، ۲۰۰۲ تن E۷۰۴۴ و ۷۰۶۲ تن E۶۸۳۴ و ۱۰۵۶ تن E۶۶۴۴ تولید کرده است.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی کالاخبر
