مرجع پلیمر در بازار ایران: مروری بر سه فیلم پلیمری ( نایلون، نایلکس و سلفون ) پر کاربرد و توصیف ویژگی ها و خواص آنها
نایلون (Nylon)
اصطلاح نایلون در صنعت روز دنیا و در بازار ایران معانی متفاوتی دارد. در بازار ایران نایلون، فیلم های دمشی بر پایۀ پلی اتیلن است که از ترکیب پلی اتیلن گرید سبک خطی و گرید سبک فیلم تولید شده اند.
نرمی و چقرمگی از خواص مکانیکی مناسب در این پلیمرها است که موجب تقاضای زیادی از طرف بازار مصرفی کشور شده است. مهم ترین کاربرد نایلون ها در ساخت فیلم های جمع شونده (shrink) و بسته بندی، کیسه های تبلیغاتی و مواد پتروشیمی و نایلون های عریض است.
در صنعت روز دنیا، نایلون به دسته ای از پلیمرها با ساختار پلی آمیدی گفته می شود. نایلون اولین الیاف مصنوعی سنتزی بوده و از مهم ترین و پرکاربردترین اعضای این خانواده در صنعت می توان نایلون ۶ و نایلون ۶.۶ را نام برد.
نایلکس (Naylks)
در صورت نیاز به فیلم های پلی اتیلنی با ضخامت های پایین و کاربردهای ویژه، بهترین گزینه پلی اتیلن سنگین است. این فیلم های خشک، ضربه پذیر و نازک، فیلم نایلکس نامیده می شوند.
نایلکس ها نسبت به نایلون ها، چقرمگی کمتر، شکنندگی بالاتر و شفافیت کمتری دارند و برخی خواص ویژۀ آن ها مانند نفوذپذیری کمتر (نسبت به دیگر پلی اتیلن ها)، توانایی تولید فیلم بسیار نازک، استحکام بالا، تعداد در کیلوگرم بیشتر و مواد افزودنی کمتر باعث تقاضای بالای آن در بازار مصرفی کشور شده است.
با افزودن مقداری پلی اتیلن سبک به پلیمر پایه، کشش پذیری و دوخت آن ها نیز بهبود می یابد. نایلکس ها در ساخت کیسه های فریزری و زباله، دستکش و سفره های یکبار مصرف و کیسه های حمل میوه و موادغذایی به کار می روند.
تفاوت نایلون و نایلکس) همان طور که در شکل ۱ مشاهده می شود، تفاوت اصلی نایلون و نایلکس در نرمی و خشک بودن آن ها و تفاوت ظاهری آن ها براقیت نایلون و مات بودن نایلکس است.
در چاپ نایلون برای درخشان شدن آن استفاده از چاپ روغنی بهتر است اما در چاپ نایلکس به دلیل مات بودن آن، چاپ ارزان تر PVC استفاده می شود.
سومین تفاوت در ضخامت آن ها است. تولید نایلکس با ضخامت بسیار کم و فوق العاده نازک امکان پذیر است اما تولید نایلون نازک، فرآیند دشواری دارد. در نهایت تفاوت این دو در هنگام مچاله کردن بسیار ملموس است. آن نوع که صدای کمتری دارد نایلون و آن که صدای خش خش بیشتری می دهد نایلکس است.
سلفون (Cellophane)
اصطلاح سلفون نیز در صنعت روز دنیا و در بازار ایران معانی متفاوتی دارد. فیلم های پلیمری به سه دستۀ پلیمرهای طبیعی، مصنوعی و سنتزی تقسیم می شوند.
گروه اول شامل فیلم هایی است که از پروتئین، لاستیک طبیعی و سلولز ساخته می شوند و متداول ترین نوع این فیلم ها در دنیا سلفون نامیده می شود.
در اصطلاح بازار ایران، سلفون فیلم های شفاف و شیشه ای بر پایۀ پلی پروپیلن است (شکل ۲) که پس از خروج مذاب از قالب دستگاه به کمک آب سرد شده و به حالت آمورف می شود.
کاربرد این فیلم ها در محدوده های بالایی دما، به دلیل دمای ذوب بالاتر این فیلم نسبت به نایلون و نایلکس بیش تر است. فیلم های سلفون در بسته بندی شفاف موادغذایی و خشکبار و گل، روکش های میز منازل و رستوران و پوشش کتاب ها و جزوات کاربرد دارند.
منبع: ویکی پلاست