ملات خود تراز شونده با افزودنی فوق روان کننده

مرجع پلیمر در بازار ایران:  ملات خود تراز شونده یک ملات تک جزئی آماده مصرف پایه سیمانی است که با توجه به خصوصیات آن می تواند برای زیر سازی کف پوش ها ، ترمیم کومو شدگی بتن کف سالن ها ، کف کارخانه و … و ترمیم بتن کف انبارها و کارخانه ها کاربرد دارد. شنیدن اصطلاح ملات خود تراز شونده در کنار بتن خود ترمیم شونده می تواند نکته جالبی باشد که مهندسین با تکیه بر ظرفیت آنها، توانسته اند که تحول بزرگی در زمینه ساخت و ساز به وجود بیاورند. بتن معمولی از سیمان، ماسه سنگ و آب تشکیل می شود که دانه های سیمان در اثر رطوبت حالت چسبندگی پیدا کرده و اطراف دانه های ماسه سنگ را می گیرند. در جریان خشک شدن بتن نیز فرایند هیدراتاسیون انجام شده و بتن مورد نظر سفت می شود.

ملات های خود تراز شونده همچون گروت های با روانی بالا و زیرلایه هایی که برای تأمین یک سطح هموار یا صاف برای صفحه ستون های دستگاهی و پوشش های کف به کار برده می شوند. اغلب فرآورده های ملات خود تراز شونده در کف های جدید و قدیمی ساخته شده از بتن در جا، بتن آماده یا چوب اعمال می شوند و ملات خود تراز شونده به صورت فزاینده برای تعمیر کف هایی که خراب شده اند، شکم داده اند، پوسته پوسته شده اند، یا ساییدگی پیدا کرده اند استفاده می شود.

در تعریف این ملات می‌توان چنین نوشت «یک نوع ملات ترکیبی دو جزئی مایع و پودر متشکل از از سیمان پرتلند و رزین است که حالت چسبندگی و سیالیت آن به شکلی است که به راحتی نسبت به سطح مورد نظر تراز می شود». در حقیقت ترکیب سیمان پرتلند و رزین استفاده شده در این ملات، باعث می شود که پهن شدن و قرارگیری آن بر روی سطوح بسیار راحت شده و به اصطلاح خود تراز شونده باشد.

ملات خود تراز شونده که به سادگی استفاده می شوند، نیاز به ماله کشی را از بین می برند و می تواند ترافیک با دامنه 6-4 ساعت در دماهای در بازه 15 تا 32 (90 تا 60) را تحمل کند. مواد اختصاصی ملات خود تراز شونده از پیش بسته بندی شده (متشکل از ماسه، سیمان و افزودنی فوق روان کننده بتن، لاتکس های پلیمری و عوامل ژلی)، وقتی ملات خود تراز شونده با آب مخلوط می شوند، اختلاط های دوغاب از نوع خود تراز شونده تولید می نمایند که می تواند یا با پمپاژ یا پارو کردن یا گستردن توسط ماله کش بتن ریزی شود .

خصوصیات روانی و خود ترازشوندگی این ملات خود تراز شونده توسط رفتار تغییر شکلی مواد شبیه دوغاب مدیریت می شود. در نسبت های آب به سیمان پایین لازم برای حصول اطمینان از معلق شدن مناسب ذرات جامد، بیشتر ترکیبات ملات خود تراز شونده توسط یک تنش تسلیم و رفتار تکان خواهی (تیکسوتروپیک) شناسایی می شوند. برای یافتن خصوصیات ملات خود تراز شوندگی، تنش تسلیم باید کاهش یابد و این با انتخاب و ترکیب اجزاء اختلاط مناسب در سطوح بهینه ملات خود تراز شونده به دست می آید. مثلاً افزودن یک افزودنی فوق روان کننده بتن به ملات خود تراز شونده منجر به کاهش تنش تسلیم و کاهش همزمان تکان خواهی اختلاط بتن می شود، حال آنکه میزان و نوع ریزترین جزء سنگدانه اثر چشمگیری بر پایداری و روانی ملات خود تراز شونده دارد.

اثر فوق روان کننده بتن بر ملات خود تراز شونده

نقش محوری که فوق روان کننده های بتن در فرمولاسیون ملات های خود تراز شونده بازی می کنند به علت اثرات اساسی است که روی رفتار بتن ایجاد می نمایند. چنین تأثیراتی روی ملات خود تراز شونده از جذب افزودنی بر سطوح دانه های سیمان ناشی می شود، در نتیجه در سطوحی با بار مشابه یا صفر تولید می نمایند که متقابلاً دفع شونده هستند.

بنابراین آنها کاملاً ذرات سیمان ملات خود تراز شونده را پراکنده می کنند، آب بیشتری را برای لیزکنندگی آزاد می کنند و جاذبه میان ذره ای را کاهش می دهد. هر دو تنش تسلیم و ویسکوزیته شکل پذیر ملات خود تراز شونده کاهش می یابند و این کاهش در تنش تسلیم بیشتر است؛ تا جایی که اگر به مقدار کافی افزودنی به ملات خود تراز شونده اضافه شود ممکن است کاملاً (تنش تسلیم و ویسکوزیته) از بین برود و شاهد رفتار نیوتونی در ملات خود تراز شونده باشیم .

افزودنی های بهبود دهنده ویسکوزیته ملات خود تراز شونده

افزودنی بهبود دهنده ویسکوزیته ملات خود تراز شونده در کاربردهای پس کشیدگی، گروت آستری های تونل، در گروت های سازه ای برای تأمین سطوح تراز برای صفحه ستون های دستگاهی، گروت های تزریقی، زیرلایه های ملات خودتراز شونده و زیرآب، بتن های خودمتراکم شونده استفاده می شود. بتن و ملات خود تراز شونده حاوی افزودنی های بهبود دهنده ویسکوزیته بتن علیرغم اسلامپ بالا (180 mm) ، تمایلات به جدایی شیرآبه از سنگدانه (آب انداختگی ) حداقلی را نشان می دهند. این بتن به اندازه کافی چسبنده هست تا بتواند در معرض واقع شدگی محدودی را به آب ممکن سازد.

چنین بتن غیر فروپاشنده ای می تواند به شکل پر از آب شده بدون لوله ترمی ریخته شود تا تولید تعمیرات سازه ای متراکم نماید. افزودنی های بهبود دهنده ویسکوزیته ملات خود تراز شونده مزیت های خاصی بر بتن سنتی دارد، افزودنی های بهبود دهنده ویسکوزیته بتن هم در زمینه کیفیت و هم در کاهش هزینه ی بتن ریزی. مخلوط های بتنی تشکیل شده با افزودنی های بهبود دهنده ویسکوزیته ملات خود تراز شونده پیوند عالی با فولاد تسلیح کننده نشان می دهد و چون مهاجرت آب می تواند با ترکیب صحیح افزودنی های بهبود دهنده ویسکوزیته ملات خود تراز شونده و یک فوق روان کننده بتن می تواند کنترل شود، امکان این هست که تیرهای بتنی را تشکیل دهیم که آرماتورهای بالایی حداقلی داشته باشد.

نتایج آزمایش بیرون کشیدگی ملات خود تراز شونده حاکی از آن است که حذف آب انداختگی می تواند اثر فشار بالا را از طریق توسعه حد فاصل میان فولاد مسلح کننده و بتن را به حداقل برساند. کاهش مقاومت پیوند میلگرد قرار گرفته در نزدیکی پایین المان ها باشند، به نام اثر میلگرد بالایی شناخته می شود.

دیگر کارکردها شامل ساخت دال های کف در جایی است که به کار بردن دستی سطح افزودنی در ملات خود تراز شونده به تولید آب ناشی از جدایی شیرآبه از سنگدانه منجر خواهد شد، که برای ارتقاء عملیات تکمیلی مورد نیاز است.

کاربرد ملات خود تراز شونده

با وجود توصیفاتی که برای این محصول ساختمانی ذکر شد، شاید کاربرد چندانی برای آن متصور نباشید. اما جالب است بدانید که کاربرد ملات خود تراز شونده به دو دسته کلی در زیرسازی و روکش کردن سطوح مختلف تقسیم می شود. بنابراین در مورد کاربردهای این ملات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده به عنوان لایه زیر سازی در کف های مختلف مانند پارکت، سرامیک و سنگ؛
• استفاده به عنوان ماده ترمیم کننده در سقف و کف سازه های ترک خورده؛
• استفاده به عنوان لایه تراز کننده در سالن های صنعتی و ورزشی؛
• استفاده در فرآیند کف سازی ساختمان های عمومی مانند اداره ها و کارخانجات؛
• استفاده به عنوان آخرین روکش سازه های بتنی؛
• استفاده به عنوان لایه پرکننده در سطوح ناهموار و حفره‌ها.

مشخصات فنی ملات خود تراز شونده

استفاده از سیمان پرتلند و رزین در تولید ملات های خود تراز شونده باعث شده است که مشخصات فنی آنها نسبت به ملات معمولی تغییر چشمگیری داشته باشد. به همین دلیل می‌بینیم که این ملات به صورت پودر های سفید و خاکستری رنگ عرضه می شود و معمولاً در کیسه های ۲۵ کیلوگرمی در بازار وجود دارد. این ملات با وزن مخصوص 1.4 گرم بر سانتی متر مکعب شناخته می شود و معمولاً حالت خنثی و نیمه اسیدی به خود می گیرد. در صورت ایجاد مخلوط همگن ممکن است وزن مخصوص آن تا حدود 1.8 گرم بر سانتی متر مکعب افزایش یابد. در ضمن مشخصات فنی ملات خود تراز شونده با مقاومت فشاری ۲۸ روزه در حدود ۸۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع تکمیل می شود.

مزایای ملات خود تراز شونده

زمانی که بحث استفاده از ملات خود تراز شونده به میان می‌آید، طبیعتاً باید ویژگی ها و قابلیت هایی داشته باشد که آن را از سایر بتن ها و ملات های معمولی برتر کند. این ملات به عنوان یک لایه نازک به صورت روکش یا زیر سازی به کار برده می شود، در عین حال قابلیت پر کنندگی نیز دارد؛ به همین دلیل در مورد مزایای ملات خود تراز شونده می توان به ویژگی‌های زیر استناد کرد:

• حفظ حالت سیالیت و یکپارچگی در سطوح زیر سازی
• جلوگیری از انقباض بتن و کاهش حجم سازه؛
• چسبندگی بالا و قرارگیری در بین درزهای کف و سقف؛
• عمل آوری ساده و استفاده راحت در حوزه های مختلف؛
• جلوگیری از نفوذ پذیری سازه در برابر رطوبت و در نتیجه کاهش احتمال یخ زدگی؛
• عدم تشکیل لایه اضافی و امکان رنگ آمیزی سطح آن برای تغییر دکوراسیون نمای داخلی

منابع: https://behtam.org

http://shimibeton.com