مرجع پلیمر در بازار ایران: این مقاله، به بررسی واکنش بازار محصولات پتروشیمی و فراورده های نفتی مورد مبادله در بورس کالای ایران به برداشته شدن سقف قیمتی اعمال شده بر این بازار می‌پردازد. تجزیه‌و‌تحلیل اطلاعات موجود نشان میدهد، با حذف سقف قیمت اعمال شده، از حجم تقاضای بسیاری از محصولات کاسته و بر حجم عرضه محصولات افزوده شده است.
به‌طور مشخص، مقدار تقاضای محصولات پلیمری و شیمیایی به ترتیب کاهش شدید 80 و 57 درصدی را نشان میدهد. علاوه بر این، بررسی ها حاکی از آن است که سهم معاملات سوداگرانه در بازار کاهش و در عوض سهم معاملات رقابتی (واقعی) افزایش قابل ملاحظه ای یافته است.
مقایسه قیمت های کشف شده در بورس و قیمت های بازار آزاد برخی از محصولات نشان می دهد، بخشی از مصرف‌کنندگان، مواد اولیه خود را با قیمتهای بازار آزاد خریداری کردهاند. نتایج مدل پنل دیتا بیان‌کننده آن است که حذف سقف قیمت، تأثیر منفی و معناداری بر مازاد تقاضای محصولات پتروشیمی و فراورده های نفتی داشته، به‌طوری که مازاد تقاضای بیش از 3 هزار تنی بازار بعد از حذف سقف قیمت به مازاد عرضه 156 تنی تبدیل شده است.
حذف این سیاست بیشترین تأثیر را بر گروه پلیمری داشته، به‌گونه‌ای که مازاد تقاضای بالغ بر 4/76 هزار تنی این محصولات به مازاد عرضه 29 تنی تبدیل شده است. به‌طور کلی نتایج این مقاله نشان می دهد، سیاست سقف قیمت اعمال شده بازار محصولات پتروشیمی و فراورده های نفتی کاملاً مؤثر و با اثرات اختلالزای وسیعی همراه بوده است.
منبع: خبرگزاری فارس
احمد محمدی: استادیار گروه علوم اقتصادی دانشگاه کردستان
فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران – دوره 21، شماره 66، بهار 1395.
