مرجع پلیمر در بازار ایران: نفت خام یکی از مهم ترین مواد موجود در جهان است. کاربرد اصلی نفت خام و مشتقات آن در این روزها چندان هم غریب و تعجب بر انگیز نیست. چرا که بیش از ۵۰ درصد نفت خام تبدیل به بنزین شده و در حقیقت حدود ۷۰ درصد نفت خام نیز برای جابجایی و حمل و نقل تبدیل و مصرف می‌شود. شناخته شده ترین محصولات فرعی نفت عبارتند از : سوخت های پر انرژی، گازوئیل یا بنزین، نفت چراغ، نفت دیزل و یا سوختهای نفتی و سوخت های گالنی نیز از نفت بدست می آیند. بیشتر غذاهایی که ما می خوریم و لباس هایی که می پوشیم تماما به نحوی از انحاء وابسته به مواد بدست آمده از نفت هستند.
در این میان جالب است بدانید که از نفت برای جلوگیری از چسبناک شدن نان به هنگام مخلوط کردن خمیر استفاده می شود.
از نایلون های نازکی که برای بسته بندی مواد غذایی استفاده می شود و بیشتر لباس های ما که از الیاف مصنوعی بدست آمده از نفت ساخته شده اند. بیش از یک هزار نوع روغن مایع و جامد از نفت خام ساخته شده اند. از روغن روان کننده در وسایل گوناگونی چون ساعت و قطعات ماشین آلات، لوکوموتیوها و مولدهای برق استفاده می شود.
آسفالت جاده ها و پشت بام ها نیز با استفاده از مواد نفتی ساخته می شوند. موم بدست آمده از نفت در تولید اجناسی چون شمع، کاغذ های روغنی و سلوفون استفاده می شود.
مواد دیگری که از نفت بدست می آیند در تولید انواع کاغذ کاربن، مرکب چاپ کتاب و روزنامه و مواد پاک کننده مورد استفاده قرار می گیرد و … از آنجا که نفت خام و محصولات جانبی آن پایه اصلی تولید محصولات بسیار متنوعی هستند در اینجا نگاهی داریم به 10 محصول شگفت انگیز که از نفت و مشتقات آن تولید می شوند.
1. تجهیزات ورزشی
بدون وجود نفت، بی شک ورزش مدرن، بدون وجود نفت، وضعیت فعلی خود را نداشت. تولید توپ های گلف مدرن، تورهای فوتبال، چمن مصنوعی، توپ های بسکتبال، راکتهای تنیس، توپهای راگبی و… مدیون نفت خام و مشتقات آن هستند.
2. آدامس
بله، درست است. متاسفم اگر هم اکنون در حال جویدن یکی از این شگفتی های نفتی هستید. اما حقیقت دارد، این محصول هم حاوی مشتقات نفتی است. بخش هایی از این محصول جویدنی و نرم هم از نفت مشتق شده است! اگرچه روی لفافه اغلب آدامس ها هنگام درج محتویات به عبارت gum base بسنده می شود. این پایه یا base از واکسها، مشتقات نفتی، اسید سیتریک، گلیسرین، لانولین و… تشکیل شده است. خب، دفعه بعد که سراغ پمپ بنزین یا خرید آدامس می روید، حداقل می دانید که شما و ماشین تان از خوراکی هم خانواده ای خوشتان می آید که از تجزیه سوختهای فسیلی به دست آمده است.
3. انواع رژ لب
اخم نکنید، بسیاری از ماتیک های لب با نفت ساخته می شوند. واکس پارافین ماده اصلی شکل دهنده لوله های ماتیک است و البته کارکرد روان و نرم آنها را تضمین می کند. واکس پارافین یک ماده جامد، نرم، بدون رنگ یا سفید است که از نفت خام یا ذغال سنگ مشتق می شود. البته تنها کاربرد پارافین در تولید ماتیک نیست، بلکه لیست بلندبالایی از کالاهای دور و برمان از پارافین ساخته می شوند: شمعها، لفافه شکلات ها یا گلوله های پینت بال.
4. دندان های مصنوعی
از این پس احتمالا دندان مصنوعی پدربزرگ اندکی ترسناک تر شود. دندان های مصنوعی مدرن اغلب از رنگ دانه های بر پایه کربن برای تعیین رنگهای شان بهره می برند. این رنگها اغلب با استفاده از ذغال سنگ، نفت خام یا برخی منابع گیاهی تولید می شوند. البته این رنگ دانه ها دارای تاییدیه سازمان غذا و دارو (FDA) هستند و در اغلب رنگهای خوراکی مورد استفاده در آشپزخانه هم یافت می شوند.
5. خمیر دندان
بعد از خواندن محصول شماره ۴، شاید تصمیم بگیرید مراقبت از دندان های تان را دو برابر کنید تا نیازی به چنین محصولات نفتی نداشته باشید. خب، مساله اینجا است که کارخانه های تولید خمیردندان هم مصرف سه برابری از نفت خام دارند. Poloxamer 407 یکی از مشتقات نفت است. این ترکیب، ماده اصلی خمیردندان است که به ترکیبات پایه نفتی خمیردندان اجازه می دهد تا در حلال پایه آبی حل شوند. علاوه بر این از رنگ دانه های به دست آمده از نفت در خمیردندان نیز استفاده می شود. ترکیبات رنگی همچون D&C Yellow #10 و D&C Red #30 و FD&C Blue #1 از مشتقات نفت خام یا منابع ذغال سنگ هستند.
6. سیم گیتار
سیمهای مورد استفاده در اغلب گیتارهای مدرن از نایلون ساخته شده که یکی از مشتقات نفت خام است. در حقیقت نایلون اولین بار در ۲۸ فوریه ۱۹۳۵ در مرکز تحقیقاتی DuPont توسط والاس کاروترز تولید شد. او به دنبال جایگزینی برای ابریشم طبیعی بود که طی جنگ کمیاب شده بود.
7. دئودرانت و ضد عرق
ظاهرا دو کار اصلی که بسیاری از ما برای خوشبو شدن بدن مان انجام می دهیم، اسپری کردن یا مالیدن سوخت های فسیلی به پوست مان است. در ساخت دئودرانت و ضد عرق نیز مانند عطر و ادکلن به طور معمول از پروپیلن گلیکول استفاده می شود. یک ماده از مشتقات نفت که راهی ارزان برای روان سازی محصولات و کاربرد راحت تر آنها است.
8. عطر و ادکلن
کارخانجات تولید عطر و ادکلن اغلب اوقات از مواد شیمیایی مصنوعی و مشتقات نفت برای “تامین بوهایی ماندگار به همراه کاهش قیمت” بهره می برند. مواد نفتی همزمان با رطوبت، بوهای خوش را بر روی پوست بدن محبوس می کنند. البته پروپیلن گلیکول را تنها در عطر نمی توان یافت و مجموعه وسیعی از محصولات از این ماده نفتی بهره می برند: ضد یخ، شامپو و رنگها برخی از کاربردهای پروپیلن گلیکول هستند. البته دقت داشته باشید این شراکت در ماده اولیه باعث نمی شود که شامپو را مناسب کاربرد به جای ضد یخ سازد یا اینکه رنگ، موهای تان را تمیز کند!
9. لنزهای چشمی
پلیمرهای مصنوعی که لنزهای تماسی را نرم، راحت و قابل استفاده ساخته اند، از نفت به دست می آیند. این پلیمرها همچنین به اکسیژن اجازه می دهند از درون لنزها به راحتی حرکت کند. این یکی از حیاتی ترین مواردی است که لنزهای تماسی را قابل استفاده می سازد.
10. طعمه ماهیگیری
همان طور که هر ماهیگیر حرفه ای یا آماتوری تایید می کند، صید ماهی بدون نفت بسیار سخت است. نفت خام در تمام زمینه های ماهیگیری نقش حیاتی دارد. طعمه ها، چوب ماهیگیری، جلیقه نجات، قایق ماهیگیری و یخدان ویژه نگهداری ماهی، همه از مشتقات نفت هستند. و مهمتر از همه نخ نایلونی و شناوری که طعمه به آن متصل می شود، از نفت خام به دست می آیند.
منبع: جام جم آنلاین
