نرخ خوراک گازی در سال جاری

مرجع پلیمر در بازار ایران به نقل از دنیای اقتصاد: واحدهای مختلف پتروشیمی به‌خصوص تولیدکنندگان اوره و آمونیاک و همچنین متانول از گاز طبیعی به‌عنوان ماده اولیه تولید محصول استفاده می‌کنند. این مقدار علاوه بر گاز سوخت مصرفی در این شرکت‌ها است. از اوایل دهه 90 با رشد نرخ دلار و همچنین بالا بودن نرخ گاز طبیعی در بازار جهانی اعتراضات بسیاری نسبت به پایین بودن نرخ گاز مصرفی به‌وجود آمد. سرانجام اواخر سال 92 در بررسی بودجه 93 در مجلس به جهش نرخ گاز خوراک رای مثبت داده شد. به این ترتیب، نرخ هر متر‌مکعب گاز که در سال 90 حدود 75 تومان بود رشد چشم‌گیری را تجربه کرد (نرخ هر متر‌مکعب گاز برای سال 93 معادل 13 سنت با دلار مبادله‌ای در نظر گرفته شد.) در شیب تند نزول قیمت انرژی در بازار جهانی نرخ گاز طبیعی نیز با افت شدیدی مواجه شد، در حالی که در سال 2015 نرخ گاز در بازار جهانی (بر‌اساس اطلاعات اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) قیمت گاز طبیعی هنری فاب افت 27 درصدی را تجربه کرد) اعتراضات فراوانی از سوی پتروشیمی‌ها نسبت به محاسبه نرخ مطابق گذشته به‌وجود آمد. این موضوع مطرح شد که با قیمت‌های بالای گاز توان رقابت از شرکت‌های پتروشیمی داخلی در مقابل رقبای خارجی آنها گرفته می‌شود. در نتیجه پس از جدل‌های بسیار در زمستان فرمول تعیین نرخ خوراک گازی از سوی وزارت نفت ابلاغ شد. فریبرز کریمایی، قائم مقام انجمن کارفرمایان پتروشیمی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: ابهام خاصی در نحوه قیمت‌گذاری گاز طبیعی خوراک وجود ندارد. وی در ادامه افزود: فرمول ابلاغ شده در ماه‌های گذشته شامل دو قسمت میانگین نرخ داخلی، صادراتی و وارداتی و همچنین میانگین نرخ گاز طبیعی در هاب‌های بین‌المللی است. در این میان، بر اساس این فرمول پیش از این نرخ خوراک گازی نزدیک به قیمت‌های اعلام شده پیش‌بینی می‌شد. این کارشناس صنعت پتروشیمی در ادامه گفت: تنها موردی که نسبت به آن اعتراضاتی وجود داشت، قرار دادن نرخ هاب‌های اروپایی به‌عنوان وارد‌کننده گاز طبیعی در این فرمول بود، در حالی که این انتظار وجود داشت نرخ گاز بر اساس هاب‌هایی که صادرکننده و تولیدکننده گاز طبیعی هستند محاسبه شود. وی همچنین درخصوص روند افزایشی نرخ خوراک گفت: رشد قسمت دوم فرمول (نرخ‌های هاب‌های بین‌المللی)‌ عاملی برای رشد نرخ گاز خوراک از ابتدای سال بوده است. وی در پایان گفت: با وجود اینکه ابهامات قیمت‌گذاری گاز طبیعی (متان) تا حدود زیادی رفع شده است،‌ همچنان ابهام بزرگی برای تعیین نرخ اتان وجود دارد. در حالی که نرخ این گاز در بازار جهانی افت کرده است همچنان نرخ خوراک اتان مطابق با گذشته در حساب شرکت‌های پتروشیمی لحاظ می‌شود. این موضوع نگرانی زیادی در پتروشیمی‌های مصرف‌کننده این گازایجاد کرده و همچنین احتمال آسیب دیدن صنایع پایین‌دستی مصرف‌کننده پلی‌اتیلن و محصولات پلیمری وجود دارد. انتظار می‌رود راهکاری برای این موضوع نیز در نظر گرفته شود.