رقابت مدیران در اغلب شهرهای دنیا به منظور تحقق هدف صفر کردن پسماند
مرجع پلیمر در بازار ایران: پسماندها و مواد مصرف شده منبع مهمی برای انتشار گازهای گلخانهای به ویژه متان به شمار میرود؛ اخیرا مدیران در اغلب شهرهای دنیا در رقابت با یکدیگر جهت ارائه رویکردهایی هستند تا ضایعات را بسیار کارآمدتر از قبل مدیریت کنند و از این رو به تحقق هدف صفر کردن پسماند دست یابند.
اقلام و موادی که قبلاً مورد استفاده قرار گرفته است در سراسر چرخه استخراج، تولید، بستهبندی و دفع خود مقدار زیادی گاز دی اکسید کربن و متان در هوا منتشر میکند که همین امر نقش مهمی در افزایش آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی بر عهده دارد البته اخیراً جنبشی تحت عنوان پسماند صفر در بسیاری از نقاط دنیا شکل گرفته است که در نتیجه آن مدیران تلاش میکنند مردم را به کاهش مصرف مواد، استفاده دوباره از آنها و حتی تبدیل پسماندهای غذایی به کمپوست سوق دهند و از این طریق ذخیره منابع مالی، حفاظت از محیط زیست، کارآفرینی، افزایش پایداری، کاهش انتشار گازهای آلاینده و پیشرفت جامعه را برای ساکنان به ارمغان آورند.
گاز متان حاصل از انباشته شدن پسماندها بیش از ۵ درصد کل گازهای آلاینده در یک شهر به حساب میآید
گزارشات حاکی است که دفع مواد زائد به ویژه گاز متان حاصل از انباشته شدن پسماندها در دفنگاههای زباله مسئول بیش از ۵ درصد کل گازهای آلاینده در یک شهر به حساب میآید. در بعضی نقاط دنیا مانند مکزیکوسیتی که ترکیبات آلی بخش اعظمی از ضایعات را تشکیل میدهد، این نسبت بسیار بالاتر است. شواهد نشان میدهد که تولید ضایعات در شهرها با سرعتی باور نکردنی اتفاق میافتد به طوری که بسیاری از محققان پیشبینی کردهاند تا سال ۲۰۵۰ دفن پسماندها در شهرهای نیمکره جنوبی تا سه برابر با افزایش مواجه شود.
بهبود مدیریت پسماند باعث کاهش انتشار گازهای آلاینده می شود
بدیهی است که اقداماتی نظیر بهبود مدیریت پسماند از طریق کاهش تولید ضایعات، به حداقل رساندن استفاده از مواد غیرقابل بازیافت و ظروف یک بار مصرف، طراحی مجدد اقلام و کالاها، ترویج استفاده دوباره از وسایل در میان مردم و افزایش پالایش زبالهها میتواند انتشار گازهای آلاینده در یک شهر را بین ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش دهد.
توجه به مواد پسماند خوراکی از اهمیت ویژهای برخوردار است
در این میان، توجه به مواد پسماند خوراکی از اهمیت ویژهای برخوردار است چرا که در سراسر جهان، هر ساله بیش از یک سوم مواد غذایی تولید شده برای مصرف انسانها، بیهوده تلف و راهی دفنگاهها میشود. انباشته شدن این مواد روی هم تولید متان را در پی دارد که قدرت سمی بودن این گاز ۸۷ برابر بیش از دی اکسید کربن است.
پسماند صفر به چه معنا است؟
هدف صفر کردن پسماند به معنای افزایش تلاش برای به حداقل رساندن تولید مواد زائد است.
راههای تحقق صفرکردن پسماند
این کار از طریق کاهش استفاده غیرضروری از مواد (به ویژه مواد غیر قابل بازیافت)، اثربخشی طراحی تولید برای بازیافت بهتر و بهرهگیری از شیوههای جایگزین جهت کاهش نیاز به دورریزی محقق میشود. مدیران شهری باید برای رسیدن به این هدف، ابتدا بر ایجاد سیستمهای جهانی جمعآوری ضایعات و دفع بهداشتی زباله تمرکز کنند تا از این طریق بتوانند مدیریت مواد را به طور کارآمد انجام دهند. رسیدن به هدف صفر پسماند مزایای بسیاری برای شهر و شهروندان در پی دارد که در ادامه به معرفی چند نمونه پرداخته میشود.
افزایش پایداری اقلیمی و زیستمحیطی
سیستمهای پسماند صفر علاوه بر کاهش انتشار گازهای گلخانهای به ویژه متان در به حداقل رساندن اثرات منفی بر آب و سطوح، کاهش بوهای نامطبوع و جانوران موذی که اغلب ناقل بیماریهای واگیر هستند نقش مهمی ایفا میکند که این امر به سهم خود میتواند افزایش پایداری اقلیمی و زیستمحیطی را در پی داشته باشد.
کاهش هزینههای مدیریت ضایعات در شهرها
کاهش تولید ضایعات و در عوض به حداکثر رساندن بازیافت میتواند هزینههای لازم برای ایجاد و مدیریت دفنگاههای زباله را به حداقل برساند. امروزه در بسیاری از شهرهای جهان، فضای کافی برای ایجاد دفنگاههای زباله و شرکتهای کمپوست وجود ندارد به همین دلیل، مدیران باید بودجههای کلانی را هزینه کنند تا بتوانند فضایی از حومه یک شهر را برای ایجاد چنین مکانهایی هموار کنند این در حالی است که اگر مردم در راستای کاهش تولید ضایعات یا افزایش استفاده از مواد مصرفی خود بیشتر توجه کنند، هزینههای شهری برای تکمیل روند دفع ضایعات به حداقل میرسد و مدیران میتوانند بودجه را برای اهداف دوستدار شهروند مورد مصرف قرار دهند.
نقش تحقق هدف صفر پسماند در کارآفرینی
گزارشات حاکی است که به طور میانگین، استراتژیهایی که برنامهریزان یک شهر برای رسیدن به هدف صفر مواد پسماند در پیش میگیرند به میزان ۱۰ برابر بیش از تدابیر مربوط به دفن یا کمپوست این مواد کارآفرینی در پی دارد چرا که در دو مورد آخر (دفن و کمپوست) اغلب از شیوههای تکنولوژیک بهره گرفته میشود در واقع جمعآوری، طبقهبندی و پردازش ضایعات مستلزم کار بیشتر است و در نتیجه به ایجاد مشاغل بیشتر نیز منجر میشود.
منبع: ایمنا