مرجع پلیمر در بازار ایران: استخراج سلولز از گیاهان خودرو در مقیاس صنعتی می‌تواند سبب صرفه‌جویی 70 درصدی در قطع درختان شود که محققان ایرانی موفق به انجام این کار شدند.
سلولز فراوان‌ترین پلیمر طبیعی است که به دلیل خواص منحصربه فردی که دارد صاحب کاربردهای متنوعی به خصوص در حوزه فناوری نانو از جمله فناوری غشایی تصفیه آب و دارورسانی هدفمند است.
سلولز جایگزینی برای پلیمرهای پایه نفتی
همچنین تولید انبوه سلولز می‌تواند سبب ترغیب صنایع در جایگزینی پلیمرهای پایه نفتی شود.
سلولز در کپسوله کردن نانودارو‌ها برای دارورسانی هدفمند بافت‌های سرطانی و همچنین ریزپوشانی ترکیبات مفید خوراکی برای تولید محصولات غذایی نیز مؤثر است.
همچنین الیاف سلولز را می‌توان در سامانه‌های تصفیه آب پایه غشایی به کار گرفت و از کاربردهای دیگر آن می‌توان به تولید نانوکاتالیست‌ها برای تسریع انواع واکنش‌ها در صنایع مختلف اشاره کرد.
سلولز را می‌توان از درختان استخراج کرد اما با توجه به بحران‌های زیست‌محیطی و قطع بی‌رویه درختان به‌عنوان منابعی تجدید ناپذیر، محققان به دنبال یک منبع جایگزین برای استخراج به‌صرفه‌تر و ارزان‌تر سلولز هستند.
گیاهان خودرو به‌عنوان یک منبع غنی از سلولز
گیاهان خودرو و علف‌های هرز یکی از مهم‌ترین عوامل کاهنده کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی به شمار می‌روند و کشاورزان سالانه هزینه زیادی را برای کنترل این گیاهان می‌پردازند. اما محققان ایرانی به این گیاهان به‌عنوان یک منبع غنی از سلولز نگاه کردند.
محققان ایرانی موفق شدند روشی ساده و ارزان را ارائه دهند که می‌توان به کمک آن سلولز را از گیاهان خودرو و علف‌های هرز استخراج کرد.
محققان ایرانی در این طرح ابتدا سلولز را از یک نوع گیاه خودروی شایع در مناطق شهرستان جیرفت استان کرمان با استفاده از یک روش سبز، ارزان و سریع استخراج کردند، سپس ذرات آهن بر روی بستر سلولزی تثبیت شده و یک میکروکامپوزیت کاتالیستی را سنتز کردند، پس از فرایند سنتز، ساختار، مورفولوژی و پایداری حرارتی کاتالیست سنتز شده به کمک روش‌های مختلف مشخصه یابی و میکروسکوپی مورد ارزیابی قرار گرفت.
در ادامه، کارایی کاتالیست سنتز شده در تسریع فرایند اکسیداسیون سنجیده شده و در نهایت از بیوکاتالیستسنتز شده برای سنتز مستقیم نانوذرات اکسید آهن استفاده شد.
بر اساس نتایج به‌دست‌آمده بیوکاتالیست سنتز شده از عمر بالایی برخوردار بوده و می‌توان آن را می‌توان شش بار پیاپی مورد استفاده قرار داد.
آتنا نعیمی عضو هیات علمی دانشگاه جیرفت، اصغر امیری عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور واحد کرج و الهام تاجیک دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد این دانشگاه در انجام این طرح همکاری داشته‌اند.
منبع: فارس
