این در حالی است که بهای دلار با ۳۴۶ ریال افزایش نسبت به دو هفته گذشته با قیمت ۳۹ هزار و ۲۷۴ ریال در تعیین قیمت‌های پایه محصولاتپتروشیمی خودنمایی کرد که البته این قیمت روز گذشته در مرز ۴ هزار تومان قرار گرفت.با توجه به جدول قیمت‌های پایه پلیمرها همه گروه‌ها به جز گریدهای مختلفPVC, SBR و پلی‌استایرن‌ها روند قیمتی افزایشی را تجربه کردند. این در حالی است که بیشترین افزایش قیمتی مربوط به پلی‌پروپیلن‌های نساجی است که با رشدی ۱/ ۵ درصدی به قیمت ۴۱ هزار و ۷۵۵ ریال رسیدند. دو گرید محتلف پلی‌پروپیلن شیمیایی نیز جایگاه بعدی را در افزایش قیمت به خود اختصاص دادند.
بعد از افزایش قیمت دلار، رشد قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمی از جمله دیگر عواملی است که بر قیمت‌های داخلی نیز تاثیر گذاشته که البته سهم قابل توجهی دارد، به‌گونه‌ای‌که بهای نفتا با افزایش ۲۷/ ۰ درصدی طی ماه گذشته با قیمت ۴۹۹ دلار و ۸۴ سنت معامله شد. این در حالی است که بار دیگر قیمت نفت که از مرز ۵۰ دلار در ماه سپتامبر گذشته بود با روند کاهشی روبهرو شد.
قیمت نفت در آخرین روز کاری بازارهای جهانی در روز جمعه بیش از ۲ درصد کاهش یافت و بعد از ۱۶ ماه روند افزایشی هفتگی خود را به پایان رساند. در این روز هر بشکه نفت برنت دریای شمال با ۴/ ۲ درصد معادل ۳۸/ ۱ دلار کاهش بشکه‌ای ۶۲/ ۵۵ دلار فروخته شد و به ۵ هفته متوالی افزایشی که به طولانی‌ترین دوره از ژوئن ۲۰۱۶ تبدیل شده بود پایان داد. طی هفته گذشته نفت برنت ۳/ ۳ درصد از ارزش خود را از دست داده است. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز با ۵۰/ ۱ سنت یا ۳ درصد کاهش ۲۹/ ۴۹دلار معامله شد و متوسط قیمت این نوع نفت طی هفته گذشته ۶/ ۴ درصد کاهش یافت.
همان‌طور که مشاهده می‌شود قیمت نفت بار دیگر به روند کاهشی بازگشته اما اثرات این روند کاهشی هنوز به بازار محصولات پتروشیمی منتقل نشده که رشد هفتگی بهای نفت و برخی دیگر از محصولات پتروشیمی نشان‌دهنده این موضوع است. با این حال انتظار می‌رود این موضوع به زودی به بازار پتروشیمی نیز سرایت کند که در این صورت باید منتظر روند کاهشی در این بازار بود.
بازار داخلی
در این بین رصد رفتار بازارهای داخلی حاکی از افزایش قیمت محصولات در این بازار در کنار تالار نقره‌ای است؛ افزایشی که استارت آن از ابتدای هفته خورده و ظاهر امر نشانگر آن است که این روند هنوز هم ادامه دارد. البته افت قیمتی در برخی از کالاها همچون PVC نشانگر آن است که خوشبینی به افزایش قیمت‌ها بیشتر از واقعیت نمود پیدا کرده است. از جمله دیگر عوامل این افزایش می‌توان به کاهش حجم معامله پلیمرها در بورس کالا طی هفته اخیر اشاره کرد، به گونه‌ای که کف ۵۰ هزار تنی شکسته شد و حجم معاملات به زیر این مقدار رسید که به نظر می‌رسد بازار نگران ورود به رکود و فاز جدیدی است. البته این تمام ماجرا نیست، طی هفته گذشته قیمت‌های پایه محصولات پلیمری اعلام نشد و به عبارتی تغییر نرخ در بورس کالای ایران محقق نشد که این امر سبب می‌شود جذابیت محصولات در بورس کالا کاهش یابد. البته این در حالی است که شرایط مشابه این وضعیت را زمانی که قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی هر دو هفته یک بار اعلام می‌شد، داشتیم و کاهش حجم معاملات در هفته گذشته یادآور آن است و بخشی از این کاهش حجم معاملات در این شرایط توجیه‌پذیر است.
در طرف دیگر در ورود به روزهای سرد سال شاهد یک فاز عقب نشینی تقاضا هستیم و این در حالی است که با گذشت این رکود، رفته رفته سبد تقاضا تغییر می‌کند. به این معنا که کاهش تقاضا برای برخی از کالاها در افزایش استفاده از کالاهای دیگر جبران و این کاهش حجم معاملات طی هفته‌های آتی جبران خواهد شد. موضوع دیگری که باید به آن توجه کرد این است که هفته گذشته که با کاهش حجم معاملات همراه بودیم، تقاضا برای کالاها مشهود نبود؛ به این معنا که کاهش موجودی انبارها در این روند رفتاری مشهود نبوده است، پس در مجموع می‌توان گفت با توجه به همه موارد ذکر شده، رشد قیمت دلار و خوشبینی به افزایش قیمت‌های پایه طی هفته جاری باعث شده شاهد دو روز رشد مداوم و فراگیر قیمت‌ها باشیم.با توجه به این موضوع خریدارانی که طی هفته گذشته خرید خود را به تعویق انداختند، در این رفت و برگشت قیمتی متضرر شدند و باید قیمت‌های بیشتری را برای تامین مواد اولیه خود بپذیرند.
در مجموع این شرایط نشان می‌دهد که باز هم بازار یک گام از واقعیت‌های داخلی و جهانی عقب مانده است یعنی نمی‌توان بازار پلیمرها را به‌عنوان چشم‌اندازی برای نوسان قیمت‌های آینده در بورس کالا مورد توجه قرار داد؛ اگر‌چه می‌توان ضعف نقدینگی در این بازارها، کوچک بودن حجم تقاضا و محدودیت توانمندی مالی این واحد‌ها را از جمله دلایل این امر دانست. با توجه به این نوسان نرخ که نشان می‌دهد بدنه غالب در بازار از حساسیت مورد نیاز قیمتی برخوردار نیستند، نقش انجمن‌های صنفی در هدایت بازار و حتی ترسیم چشم‌انداز قیمتی برجسته تر شده که می‌توان این رویکرد را به‌عنوان یک مطالبه برشمرد. اما این مساله مطرح می‌شود که آیا فعالان برجسته حقیقی و حقوقی در بازار آزاد پلیمرها یا حد فاصل این دو یعنی فعالان حاضر در بورس کالا و بازار داخلی که اغلب دقت نظر بالاتری از بدنه بازار داشته و از توانمندی مالی بیشتری برخوردار هستند، بر‌خلاف این جریان غالب حرکت می‌کنند یا خیر؟ زیرا توجه آنها به رخداد‌های موجود و ترسیم دورنمای آینده هم می‌تواند منافع اقتصادی بزرگی به همراه داشته باشد.
نگاهی به بازار جهانی
قیمت پلی‌اتیلن در بازارهای جی‌سی‌‌سی به‌طور میانگین ۷۰ دلار افزایش داشته و در بازار چین با ثبات بوده است. در بازارهای منطقه خاورمیانه و هندوستان نیز قیمت این کالا افزایش یافته است.
این در حالی است که قیمت پلی‌اتیلن سبک فیلم در بازار چین تغییری نداشته، اما در بازار منطقه جی‌سی‌‌سی با ۵ دلار کاهش روبه رو شده است. البته قیمت این کالا در بازار خاورمیانه افزایش ۴۰ دلاری داشته است، از این رو پیش‌بینی می‌شود قیمت پایه این کالا افزایش اندکی را تجربه کند یا با ثبات باشد. با این حال اگر قیمت منطقه خاورمیانه در محاسبات نرخ پایه لحاظ شود، پتانسیل افزایش نرخ بیشتر خواهد بود.
قیمت پلی‌اتیلن سنگین بادی با افزایش زیاد و ۵۰ دلاری در بازار جی‌سی‌‌سی روبه رو شده است. قیمت این کالا در بازارهای دیگری همچون خاورمیانه و هندوستان نیز صعودی بوده و به ترتیب ۵۵ و ۱۰ دلار افزایش نرخ را داشته است. با توجه به ثبات قیمت در بازار چین در هفته جاری انتظار می‌رود این کالا نیز پتانسیل افزایشی بیش از ۹۰۰ ریال را داشته باشد.از سوی دیگر قیمت پلی‌اتیلن سنگین تزریقی در بازار هندوستان ۱۰ دلار افزایش قیمت را تجربه کرده و در بازار چین ثبات داشته است، در نتیجه انتظار می‌رود قیمت پایه این کالا نیز افزایشی بوده و بیش از ۱۵۰ ریال افزایش نرخ داشته باشد.همچنین قیمت پلی‌اتیلن سبک خطی نیز در منطقه GCC به‌طور میانگین ۳۵ دلار افزایش را تجربه کرده است، در بازار خاورمیانه نیز ۶۰ دلار افزایش نرخ داشته و در بازارهای هندوستان و چین نیز ثابت مانده است. انتظار می‌رود قیمت پایه این کالا نیز افزایشی بیش از ۵۰۰ ریال را تجربه کند.
در همین حال قیمت پلی‌پروپیلن نساجی هم با ۴۵ دلار افزایش در منطقه GCC روبهرو شده است. در بازار خاورمیانه هم ۵۵ دلار افزایش یافته و در بازار چین و هندوستان با ثبات بوده است. در نتیجه انتظار می‌رود این کالا نیز افزایشی بیش از ۶۰۰ ریال را تجربه کند.این در حالی است که قیمت دلار در روزهای اخیر افزایش نسبتا زیادی را تجربه کرده است، ولی به نظر می‌رسد نرخ دلار مبنای محاسبه قیمت‌های پایه در حدود ۳۹۱۰۰ تا ۳۹۱۵۰ ریال در نظر گرفته شود که نسبت به نرخ گذشته ۲۲۲ ریال افزایش را نشان می‌دهد.در این بین اما یکی از موضوعاتی که عضو هیات‌مدیره شرکت ملی پتروشیمی در گفت‌وگو با سایت‌های خبری در روزهای اخیر اعلام کرده افزایش میزان تولید محصولات پتروشیمی توسط تولیدکنندگان داخلی است.به گفته علی‌محمد بساق‌زاده، شرکت‌های پتروشیمی در حدود ۵ درصد رشد تولید را در مدت دو فصل ابتدایی امسال از نظر میزان تولید این محصولات در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده‌اند و به این ترتیب توانسته‌اند حدود ۲۷ میلیون تن محصول پتروشیمی در این مدت تولید کنند.
این موضوع می‌تواند با دو وضعیت روبهرو شود؛ حالت اول آنکه صادرات محصولات تولید شده به بازارهای جهانی مانع از اثرگذاری این رشد تولید در بازارهای داخلی شود که با توجه به این موضوع که در ۵ ماه ابتدایی امسال میزان صادرات رشد ۸درصدی را در مقایسه با سال ۹۵ تجربه کرده باید گفت این وضعیت بسیار محتمل است. بساق‌زاده در رابطه با صادرات محصولات پتروشیمی می‌گوید: ارزش صادرات این محصولات به‌دلیل افزایش قیمت جهانی محصولات پتروشیمی رشدی بالغ بر ۱۲ درصد داشته است. حالت دوم اما هدایت محصولات تولیدی به بازارهای داخلی است که این مساله قادر است به بهبود عرضه در بازار داخل و تقویت حجم معاملات منجر شود. به گفته عضو هیات‌مدیره شرکت ملی پتروشیمی فروش داخلی محصولات پتروشیمی کشور از نظر حجمی ۱۰ تا ۱۲ درصد و از لحاظ ارزشی بالای ۱۲ درصد در این مدت رشد داشته است.
منبع: دنیای اقتصاد
