ثبات قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالا

مرجع پلیمر در بازار ایران: مسیر تامین نیاز مواد اولیه بنگاه‌های پایین دست صنعت پتروشیمی که یکی از دغدغه‌های همیشگی این صنعت بوده است ؛ هموار می شود.
با همکاری نهاد بورس کالای ایران، دفتر پایین‌دست شرکت ملی پتروشیمی و مجتمع‌های پتروشیمی، قیمت‌گذاری و عرضه محصولات در بستر مناسب تری انجام می‌شود و بنگاه‌های بالادست محصولات خود را در بورس کالا عرضه می‌کنند و دفتر پایین‌دست شرکت ملی پتروشیمی عهده‌دار قیمت‌گذاری محصولات است و با توجه به قیمت مجله‌های خارجی، بهای دلار، قیمت نفت و با توجه به فرمول قیمت‌گذاری قیمت مناسب این محصولات مشخص می شود.

حامد سلطانی نژاد مدیر عامل بورس کالای ایران در این باره گفت: شرایط فعلی از بهترین دوران عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران است و بسیاری از نهادهای حاکمیتی همچون ستاد تنظیم بازار، سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و شورای رقابت وارد حمایت جدی از ساختار شفاف بورس شدند و با همکاری مجتمع های تولید کننده محصولات پتروشیمی توانستیم شرایط باثباتی را در قسمت عرضه به وجود آوریم.
وی افزود: کمترین دغدغه از سمت عرضه را در تاریخ بورس کالای ایران در حوزه محصولات پتروشیمی داریم و اکثر عرضه کننده ها رابطه تنگاتنگی با بورس کالای ایران دارند.

سلطانی نژاد در باره اصلاح سمت تقاضا و خریداران هم گفت: مشکل سمت تقاضا را در جلساتی در محل شورای رقابت که با حضور فعالان بالادست و پایین دست و سیاست گذارانی مانند نمایندگان وزارت صنعت برگزار می شود، حل کنیم که به دستاوردهای خوبی رسیده ایم و باید اصلاح ساز وکار برخی از تعاونی ها در توزیع مویرگی محصولات به تولید کنندگان خرد هم ساماندهی شود که با همکاری موثر شرکت های تعاونی در جریان است. وی در ادامه با اشاره به شرکت های تعاونی توزیع کننده مویرگی محصولات پتروشیمی تصریح کرد: شرکت های تعاونی به منظور توزیع مویرگی کالا تشکیل شده اند و بنا بر این بود که شرکت هایی که توان خرید مستقیم از بورس کالا را ندارند از طریق این شرکت ها نیاز به مواد اولیه بنگاههای تولیدی خود را تامین کنند.

سلطانی نژاد گفت : تولید کنندگان خردی که نمی خواهند به هر دلیلی خود را درگیر فرآیند خرید کنند، به عضویت تعاونی ها در آمدند و سهمیه این تولید کننده ها در سایت بهین یاب به تعاونی های مربوطه تخصیص می یابد و تعاونی معادل سهمیه تعاونی های زیرمجموعه خود می تواند از بورس کالای ایران محصول دریافت کند.

وی در ادامه گفت : بخش عرضه شفاف عمل می کند و رفتارهای شفافی را در بخش مصرف از تعاونی ها دارد و همان طور که ما از سمت عرضه انتظار داریم اطلاعات خود را به طور شفاف در اختیار بورس کالای ایران بگذارند تا این سازمان بتواند تعادلی را میان عرضه و تقاضا به وجود آورد و رگولاتوری و نظمی بر بازار این محصولات حاکم شود، سمت تقاضا هم همکاری لازم را برای تحقق این هدف انجام دهد.

سلطانی نژاد خاطرنشان کرد: از شرکت های پتروشیمی درخواست می کنیم محصول خود را بفروشند تا محصولات آن ها را به صنایع پایین دستی تخصیص دهیم و تولید کنندگان بخش پایین دستی صنعت پتروشیمی، محصولات نهایی را تولید کنند. اما طبیعی است که این باور باید در توزیع کنندگان پایین دستی هم رعایت شود. درخواست عده ای اندک از تعاونی ها برای تخصیص سهمیه ای خارج از بورس؛ مخالف فرایند شفاف توزیع و تخصیص محصولات است.
مدیر عامل بورس کالای ایران افزود: برخی از تولید کنندگان بالادستی این گلایه را دارند که محصولات خود را در ساختاری شفاف عرضه می کنند حال آن که در بعضی موارد نادر وضعیت تخصیص کالاها از شفافیت لازم برخوردار نیست.

وی در ادامه افزود: رصد عملکرد شرکت های تعاونی نشان می دهد که اکثر این شرکتها به وظایف تخصیصی و توزیع مویرگی خود عمل می کنند اما تعداد اندکی از این شرکت ها در ساختاری شفاف عمل نکردند و همواره از ارایه اطلاعات نحوه تخصیص کالا اجتناب نموده اند.

سلطانی نژاد گفت : از آن ها خواسته شده که وضع تخصیص کالا (اینکه چه میزان کالا به کدام عضو اختصاص می یابد)، آمار روزانه و وضع تخصیص را اعلام کنند تا اطمینان کافی به تخصیص بهینه محصولات برای بورس کالا ایجاد شود در غیر این صورت بورس و مجموعه سیاستگذاران از ارایه امتیازات خرید به تعاونی هایی که شفاف سازی نکنند، خودداری خواهد کرد. وی اضافه کرد: همچنین قرار بود اعضای هر تعاونی مشخص شود در مقطعی از زمان که تقاضا برای کالایی زیاد است و بازار محصولی التهاب دارد،‌ اعضای زیرمجموعه برخی از تعاونی ها برای تقاضای این محصول به صورت قارچ گونه زیاد نشوند و تعادل بازار به هم نریزد و هیچ جعبه سیاهی نباید در ساختار توزیع محصولات پتروشیمی وجود داشته باشد.

سلطانی نژاد ادامه داد: برخی از این تعاونی ها اظهار می کنند بورس کالا نهادی است که نمی تواند این اطلاعات را درخواست کند، اما بورس برخی از رسالت خویش مبنی بر توزیع مویرگی را به این شرکتها واگذار کرده و الان به دنبال بازخورد گرفتن از این اقدام است.

اگر این تعداد اندک شرکتهای تعاونی تمایلی به ارایه اطلاعات به بورس ندارند بورس هم اصراری به تفویض رسالت توزیع مویرگی به آنها نخواهد داشت و با همکاری نهادهای نظارتی و سیاستگذار راهکارهای جایگزین را پیگیری خواهد کرد.

وی تصریح کرد: بورس به این دلیل ایجاد شد که کالا را در فرآیندی رقابتی (که عرضه مقابل تقاضا قرار می گیرد)، از دست تولید کننده به دست مصرف کننده می رساند و باید تولیدکننده شفاف عمل کند و مصرف کننده اطلاعات را در ساختاری شفاف در دسترس قرار ندهد.
ا

لبته تعاونی ها همکاری با بورس کالای ایران را در شرایط خوبی آغاز کردند و اکثر آن تا به اینجای کار عملکرد درستی داشتند و فعالیت مویرگی خود را به نحو خوبی انجام می دهند اما برخی از آن ها جهت گیری درستی نداشتند و به آن ها ایراداتی وارد است.

این ها تعاونی هایی بودند که در مقاطعی از زمان که بازار کالایی خاص همچون PVCبا التهاب همراه بود خرید های زیادی را انجام می دادند و در زمان های آرام بازار برای همان محصول ناپدید می شدند و در خواستی نداشتند این گونه رفتار شائبه هایی در رفتار این معدود تعاونی ها به وجود می آورد که بورس خواهان رفع آن است. وی در ادامه به سامانه سایا اشاره کرد و گفت: عملکردی از این سامانه تا به حال دیده نشده است.

اگر اطلاعاتی در این سامانه وجود دارد و این سایت با ساختاری شفاف فعالیت می کند، خواستاریم که اطلاعات را در اختیار نهادهای نظارتی قرار داده شود تا وضعیت نحوه تخصیص ها به درستی مشخص شود و این تکلیفی است که نهادهای نظارتی و حاکمیتی و کارگروه شورای رقابت هم برای این سامانه مشخص کرده اند.

وی در ادامه تصریح کرد: امتیازاتی را برای تعاونی ها قائل شدیم که می توان به ثبت سفارش دو برابری تعاونی ها نسبت به شرکت های دیگر در بورس کالای ایران اشاره کرد اما اگر رفتار برخی از این تعاونی ها رفتار متعادل و شفافی نشود، سهمیه تعاونی هایی را که شفاف عمل نمی کنند ، به سهمیه های عادی تبدیل یا به کمک شرکت ملی صنایع پتروشیمی و سایر نهادهای نظارتی و حاکمیتی در فعالیت شرکت های مذکور تجدید نظر خواهیم کرد.

مدیر عامل بورس کالای ایران افزود:عرضه خرده فروشی در قالب گواهی سپرده کالایی (گواهی سپرده ابزار مالی است که معافیت مالیاتی دارد) یکی از اقداماتی است که تعاونی ها می توانند در دستور کار خود قرار دهند و بارها این امر به ایشان پیشنهاد شده است و امیدواریم در آینده به این سمت حرکت کنند.

خبر دیگر اینکه معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا، به پیگیری‌های استاندار کرمان برای عرضه پسته در بورس اشاره و اظهار کرد: در این رویداد مهم ارتقای تجارت پسته و رساندن بیشترین منفعت به تولیدکنندگان مدنظر است و البته انتظار نداریم در سال اول عرضه این محصول در بورس به مرحله تکامل نهایی دست یابیم.

محمد اسکندری در نشست بررسی عرضه محصولات کشاورزی استان کرمان به ویژه پسته در بورس کالا تصریح کرد: اگر بورس برای تجار داخلی خود مزیت ایجاد نکند نباید انتظار استقبال از بورس را داشت.

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا گفت: در بازار فیزیکی بورس ایران می توان بخشی از پسته را عرضه کرد، اما این عرضه باید به صورت عمده صورت گیرد.

اسکندری، خاطرنشان کرد: در این بازار اگر مباشران محصولات دیگران را عرضه کنند باید درصدی از درآمد برای آنها در نظر گرفته شود که البته مباشران به عنوان امانت فروش یا خریدار باید افرادی خوشنام و از نظر لجستیکی قوی باشند و فروشنده باید تضمین لازم را بدهد.

وی در ادامه به بازار گواهی سپرده کالایی به عنوان یکی دیگر از بازارهای بورس ایران اشاره کرد و افزود: در این بازار،انبار نزد بورس پذیرش می شود، کشاورز محصول خود را به انبار تحویل می دهد و به جای آن اوراق بهادار قابل معامله در بورس دریافت می کند.

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا تصریح کرد: در این بازار انباردار تضمین های لازم را ارائه می دهد و می تواند در سیستم بورس دارایی ایجاد کند.
اسکندری، به راه اندازی صندوق های کالایی در بورس کالای ایران به عنوان نهادی که قیمت محصول را کنترل و روحیه سرمایه گذاری را در باغداران و کشاورزان تقویت می کند، اشاره و بیان کرد: این صندوق ها فقط می توانند اوراق بهادار جابه جا کنند و به همین دلیل بحث راه اندازی انبارها بسیار اهمیت دارد.

وی در پایان سه خواسته مهم خود از بخش خصوصی را کمک به راه اندازی انبارها، معرفی مباشرها و استفاده از صندوق های کالایی دانست.
یک نماینده مجلس هم اظهار کرد:از ۱۱ هزار و پانصد میلیارد تومان، معادل ۶۵ درصد (۷ هزار و پانصد میلیارد تومان) بهای گندم به کشاورزان پرداخت شده است. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، ضمن اعلام تاخیر یک ماهه پرداخت بهای گندمکاران، دو مزیت ارائه گندم در بورس کالا را برشمرد و گفت : ۶۵ درصد بهای گندم به کشاورزان توسط دولت پرداخت شده است.

علی اکبری با بیان اینکه حدود ۸ر۸ میلیون تن گندم درسال جاری از کشاورزان خریداری شده گفت: پرداخت بهای گندم کاران سال ۹۶ تاخیر یک ماهه داشته است.
نماینده مجلس تصریح کرد: دیرکرد بهای گندم ظرف مدت یک ماه طبیعی است زیرا منابع پولی آماده ای وجود ندارد که بتوان بطور مستقیم بهای گندم کاران را پرداخت کرد. اکبری با بیان اینکه دولت اقدامات مناسبی برای ساماندهی پرداخت طلب گندمکاران تدارک دیده،گفت: ارائه گندم در بورس کالا می‌تواند تجاربی ایجاد کند که شرایط خرید گندم ازکشاورزان تسهیل شود،با ارائه گندم در این بورس دو مزیت شفافیت و سرعت در پرداخت مطالبات گندمکاران به نحو کارشناسی شده ای عملیاتی می‌شود.

منبع: روزنامه اطلاعات