مرجع پلیمر در بازار ایران: ايجاد صنعت پتروشيمي در ايران قدمتي 50 ساله دارد و به دهه 1330 شمسي بر ميگردد. در اواخر اين دهه، وزارت اقتصاد وقت به منظور گسترش صنعت پتروشيمي در كشور، بنگاه شيميائي كشور را تأسيس نمود و شركت مزبور در سال 1337 طرح احداث كارخانه كود شيميایي مرودشت فارس را به اجرا گذاشت. ليكن از آنجا كه رشد اين صنعت نيازمند فعاليتهاي تخصصي گسترده تر و هماهنگ با صنعت نفت و گاز بود، به زودي ضرورت ايجاد سازماني براي توسعه و هدايت صنعت پتروشيمي مشهود شد و به همين سبب در سال 1342 شركت ملي صنايع پتروشيمي با مالكيت دولت و تحت پوشش شركت ملي نفت ايران تأسيس گرديد و كليه فعاليتهاي مرتبط با ايجاد و توسعه صنايع پتروشيمي در اين شركت متمركز شد.
بنابراین گزارش، روند توسعه و تحول صنعت پتروشيمي در ایران پنج مرحله مشخص را در بر می گیرد.
1) مرحله پيدايش: این مرحله با تاسیس شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در سال 1342 و با احداث واحد تولید کود شیمیایی شیراز در سال 1343 آغاز گردید.
2) مرحله گسترش اوليه: با ایجاد مجتمع هاي پتروشيمي رازي، آبادان، پازارگاد، كربن اهواز (ايران)، خارك ، فارابي ، بندرامام و طرحهاي توسعه پتروشيمي شيراز آغاز گردید. ( دوره سال های 56-1352، 51-1347، 46- 1343)
3) مرحله ركود: به علت مسائل ناشی از جنگ تحمیلی، تولید به حداقل رسید و عملیات تکمیل احداث پتروشيمي بندرامام نیز متوقف شد ولی تکمیل طرح های نیمه تمام از جمله طرح گسترش شیراز ادامه داشت.
4) مرحله تجديد حيات و بازسازي: اجرای طرح های برنامه پنجساله اول و دوم توسعه (پتروشیمی اصفهان، اراک و تکمیل مجنمع های بندرامام و …) باعث شد که تولید در سال پایانی برنامه دوم به 12 میلیون تن برسد.
5) مرحله جهش و تثبيت: در این دوره (برنامه های سوم، چهارم و پنجم توسعه) پتروشیمی به سمت استقرار در کلاس جهانی حرکت کرد. ویژگی های متمایز این دوره صرف نظر از جهش و فزونی تولید و ارزش تولیدات، ارتقاء جایگاه صنعت پتروشیمی در صادرات کالاهای غیر نفتی و در سهم اقتصاد ملی، ارتقاء نسبی جایگاه پتروشیمی ایران در منطقه و جهان و … می باشد.
این گزارش می افزاید: کشورمان پیشرفت های بسیاری در صنعت پتروشیمی داشته است تا جایی که ظرفیت پتروشیمی ایران تا سال ۲۰۲۵ سه برابر میشود. فارس به نقل از پلتاس موسسه مشاورهای آمریکایی تراست اند سالیوان نوشته است: “ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در ایران طی 10 سال آینده سه برابر خواهد شد. ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران از 59 میلیون تن کنونی به 180 میلیون تن در سال 2025 برسد. علی میرمحمد مدیر توسعه تجاری و مشاور ارشد موسسه تراست اند سالیوان اعلام کرد، ایران حجم تولید محصولات مانند میعانات گازی، محصولات شیمیایی پایه،پلیمرها،کودها و برخی دیگر از محصولات پتروشیمی خود را افزایش خواهد داد. ایران همچنین تمرکز خود برای تولید پلی پروپیلن ،MTBEمتی آمین،اسید استیک، دیمتی ایدر و فرمال دیهاید افزایش خواهد داد. تولید پرو پیلن برای ایران از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود.
پلی پروپیلن در کنار دیگر پلیمرها استفاده بسیار زیادی در صنایع خاص بخصوص تولید محصولات خانگی، تولید خودرو و همچنین تولید داروهای شیمیایی و بسته بندی غذا دارد. پلی پروپیلن از نظر اقتصادی و همچنین ایمنی از پلی اتیلن و همچنین PVC بهتر بوده و پیشی بینی میشود تقاضای این محصول طی سالهای آینده افزایش یابد. تولید متانول در ایران از ظرفیت 5 میلیون تن در سال کنونی تاپایان سال 2020 به 24 میلیون تن در سال افزایش یابد. این احتمال وجود دارد ظرفیت تولید متانول تا سال 2025 به 34 میلیون تن افزایش یابد. بنا به گفته این کارشناس طی 10 سال آینده ایران قصد دارد محصولات ارزشمندی را از متانول تولید کرده و صادر کند. ایران قصد دارد، طی سه سال آینده یکی از بزرگترین تولید کنندگان و صادر کنندگان ESBR در منطقه تبدیل شود.”
یادآور می شود: صنعت پتروشیمی در کشورمان در سالهای اخیر رشد بسیاری پیدا کرده است و فضای پساتحریم نیز عاملی برای شکوفایی بیش از پیش این صنعت شده است تا جایی که به گفته معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی پس از اجرایی شدن برجام و رفع تحریم ها، مبادلات بین المللی صنعت پتروشیمی تسهیل شده به گونه ای كه صادرات انواع محصولات پتروشیمی 26 درصد افزایش یافته است.
منبع: خبرگزاری شبستان