مرجع پلیمردربازارایران : دانسیته یا وزن مخصوص هر قطعه عبارت است از وزن واحد حجم آن و مقدار آن از فرمول d=M/V gr/cm3 محاسبه می شود.
هر قدر قطعه پلیمری که در نظر است وزن مخصوص آن اندازه گیری شود خالص تر باشد( دارای مواد افزودنی کمتر), دانسیته آن به مقدار مندرج در کتب و جداول نزدیک تر خواهد بود.
تعیین دانسیته یک قطعه پلاستیکی از نظر کنترل کیفیت بسیار مهم ولی از جهت کمک به شناسایی کیفی حائز اهمیت زیادی نیست.
اندازه گیری دانسیته قطعات فومی جزء مهمترین ویژگی های آنها محسوب می شود و کلیه خواص شناخته شده ی قطعات ساخته شده از فوم ها تابعی از این خصوصیت تعیین کننده است که اندازه گیری آن بر اساس استاندارد ASTM D 1622-03 انجام می پذیرد.
دانسیته پلاستیک ها را به روش های گوناگون می توان محاسبه کرد که از آن میان به سه روش مهم زیر می توان اشاره کرد:
الف)تعیین دانسیته به روش تهیه نمونه ای با حجم منظم هندسی
ب)اندازه گیری دانسیته به روش غوطه وری
پ)تعیین دانسیته به روش ستون
تعیین عملی دانسیته به روش تهیه نمونه با حجم منظم هندسی
قطعه ای از پلیمر را به شکل منظم هندسی مثلا مکعب یا مکعب مستطیل بریده و سطوح جانبی آنرا به کمک سنباده ای نرم به شکل کاملا تخت و صاف در می آوریم. سپس با عملیات صاف نمودن وجه های آن سعی کنیم تا ابعاد مکعب به یک اندازه یکسان برسد.
پس از تهیه نمونه ای دارای ابعاد منظم هندسی, توسط یک کولیس با دقت 0.01 میلیمتر هر ضلع مکعب را از سه نقطه اول, وسط و آخر اندازه گیری کرده و میانگین سه عدد به دست آمده را ملاک محاسبه همان ضلع قرار می دهیم.
هنگامی که محاسبه سه بعد طول, عرض و ارتفاع پایان یافت سه عدد میانگین را در هم ظرب کرده و از این طریق حجم قطعه به دست می آید.
وزن مکعب را ترجیحا با ترازویی با دقت gr 0.0001 و در صورت عدم دسترسی با ترازویی با دقت gr0.001 تعیین کرده و توسط فرمول اصلی d=M/V دانسیته قطعه مشخص می گردد.
توجه: بر اساس استاندارد, دمای محیط آزمون باید در محدوده C˚1±23 و رطوبت RH%50 تنظیم شود.
این روش شباهت های زیادی به 03-1622 D ASTM داردو در عین سادگی برای محاسبه دانسیته بسیاری از پلیمر ها قابل استفاده است.
این شیوه تعیین دانسیته, از دقت بسیار بالا برخوردار نیست ولی اگر نکات اندازه گیری و ظرایف توزین قطعه تحت آزمون رعایت شوند, عدد نسبتا دقیق و قابل قبولی به دست خواهد آمد.
نحوه اندازه گیری دانسیته در صنعت بازیافت پلاستیک ها
در صنعت بازیافت از آب استفاده می شود پلاستیک هایی که روی آب شناور می مانند روی آبی و پلاستیک هایی که زیر آب ته نشین می گردند پلاستیک های زیر آبی اطلاق می گردد.
با توجه به این که دانسیته آب 1 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد بنابراین پلاستیک های سبکتر دانسیته کمتر و پلاستیک های سنگین تر دانسیته بیشتری دارند.
لازم به ذکر است این روش مقایسه برای پرک های بازیافتی قابل استناد است ولی برای گرانول ها صحت چندانی ندارد زیرا در گرانول ها به دلیل استفاده از مواد افزودنی دانسیته پلاستیک تغییر می کند و خطا دارد.
جدول دانسیته چند پلیمر
چگالی یا دانسیته نام ماده
0.8 سیلیکون رابر
0.85-0.92 پلی پروپیلن
0.92-1 لاستیک طبیعی
1.04-1.06 آکریلونیتریل بوتادی ان استایرن(ای بی اس)
1.04-1.08 پلی استایرن
1.016-1.02 پلی متیل متاکریلات
1.38-1.41 پلی وینیل کلراید سخت (پی وی سی)
1.13-1.16 نایلون 66
1.12-1.15 نایلون 6
1.17-1.20 پلی وینیل استات
منبع:کتاب آنالیز و شناسایی کمی و کیفی پلیمرها
تالیف:http://www.polymeresabz.com /maqale72/
