مرجع پلیمر در بازار ایران به نقل از دنیای اقتصاد: پس از جهش حجم معامله پلیمرها در بورس کالا، این بار نوبت به بازار محصولات شیمیایی رسید که از رشد حجم معاملات منتفع شده و با بهبود بازار رو به رو شود. به نظر می‌رسد کاهش قیمت‌های پایه و البته رواج طرز فکر رشد قیمت‌ها به مدد رشد آرام قیمت ارز را بتوان در بروز این شرایط جدید موثر دانست. شاید تقویت حجم معاملات در بازارهای مختلف محصولات پتروشیمی چندان هم ماندگار نباشد.
معاملات محصولات شیمیایی در بورس کالا شرایط نسبتا مطلوبی داشت زیرا حجم معاملات 42/ 15 درصد رشد هفتگی را تجربه کرد و باعث شد تا این حجم در هفته جاری به 17 هزار و 957 تن افزایش یابد که بالاترین حد از ابتدای دی‌ماه تاکنون است. بازگشت محسوس تقاضا به بازار با کاهش قیمت‌های پایه، بهبود حجم تولید در صنایع پایین دستی و مصرف‌کننده، ترس بازار از رشد قیمت‌ها یا حتی کاهش عرضه‌ها، خودنمایی محسوس عرضه‌های سلف که ترس از کاهش عرضه‌های نقدی را جدی تر جلوه می‌دهد، ثبت معامله برای اغلب گریدها و عرضه‌ها، افزایش تعداد معاملاتی که به رقابت منجر شد و احتمال رشد قیمت‌های جهانی مواردی بود که در نهایت تأثیر بسزایی بر بازار داشت. نکته مهم معامله روز گذشته را باید افزایش جذابیت استایرن‌منومر دانست زیرا پس از عقب نشینی تقاضای پلی استایرن‌های انبساطی و متعادل شدن این بازار، شاهد افزایش صادرات این کالا بودیم یعنی تغییر محسوسی را برای دورنمای بازار به همراه نخواهد داشت. با توجه به این شرایط جدید برای استایرن منومر احتمال بروز تغییراتی در بازار پلی‌استایرن‌ها وجود خواهد داشت ولی این تنها یک احتمال است زیرا افزایش حجم عرضه‌ها در بازار داخلی و همچنین تغییر آرام رفتار خریداران که از یک پشتوانه منطقی در مورد این گروه‌های کالایی برخوردار شده است، می‌تواند به تثبیت بازار کمک کند. در هر حال فاصله قیمتی بین قیمت‌های عرضه و بالاترین قیمت مورد معامله یعنی رشد نرخ‌ها از 3031 تومان تا 3290 تومان، نشان می‌دهد که این بازار هنوز هم وارد فاز التهاب همچون گذشته نشده است هرچند که به ذات خود و با توجه به ویژگی‌های تجاری و تقاضای عام و فصلی، این گروه کالایی وضعیت با ثباتی ندارد. نگاهی به معاملات و مخصوصا رشد قیمت‌ها نشان می‌دهد که اوره صنعتی گرانوله، سود کاستیک، دی اتانول آمین، نرمال بوتانول، دی اتیلن گلایکول و اسید استیک با رشد تقاضا و رقابت رو به رو شده و افزایش قیمت داشتند. این وضعیت از یکسو نشان دهنده رشد مصرف در بازار داخلی است و از سوی دیگر سیگنالی برای ورود فاکتور ترس در بازار است زیرا خریداران از ترس رشد قیمت‌ها، حجم خرید خود را افزایش داده‌اند. با توجه به عرضه‌های سلف این محصولات و همچنین عدم امکان انبارداری برای اغلب آنها شاید بازار با ابهامی جدید رو‌به‌رو شده باشد ولی هنوز برای اظهارنظر درخصوص آینده این بازار زود است.
پلیمرها در بورس و بازار
در هفته‌ای که گذشت حجم معامله پلیمرها در بورس کالا جهش قابل ملاحظه‌ای داشت و توانست به سطوحی مطلوب دست یابد. این در حالی است که اگر حجم معامله پلیمرها در دو هفته اخیر را در محاسبات خود لحاظ کنیم، این حجم به بیش از 66 هزار تن بالغ می‌شود که به نسبت عرف عمومی بازار و انتظار ثبت حجم معاملات بیش از 40 هزار تن در هر هفته، می‌توان هنوز این گونه اظهار کرد که معاملات به رغم جهش محسوس هفته جاری، باز هم انتظارات را برآورده نساخته است. با توجه به این وضعیت هنوز نمی‌توان از بهبود فراگیر عرضه‌ها در بازار داخلی ( البته با محوریت معاملات در بورس کالا) سخن گفت که سیگنالی برای حمایت از قیمت‌ها به‌شمار می‌رود. با توجه به کاهش نسبی حجم تولید در صنایع بالادستی، بالا بودن موجودی انبارها در کارخانه‌ها، تضعیف تقاضا در بازار داخلی به دلیل افت حجم تولید در صنایع پایین‌دستی که در نهایت به کاهش حجم عرضه‌ها در بورس کالا و همچنین تضعیف حجم معاملات در بورس و بازار منجر شده است، به نظر می‌رسد شرایط سخت تولید در روزهای پایانی سال باز هم ادامه داشته هرچند که با تقویت تولید و معاملات در این روزها، آمارها برای کل سال شرایط بهتری خواهد داشت. با توجه به تمامی این موارد سال جاری باید شاهد تضعیف مجدد حجم تولید، مصرف و معاملات محصولات پلیمری باشیم که سیگنال مطلوبی به حساب نمی‌آید.
در مورد قیمت دلار باید گفت طرزفکر غالب بازار یعنی کاهش بیشتر قیمت‌ها حداقل در هفته جاری غلط از آب درآمده و تاکنون شاهد رشد آرام قیمت اغلب ارزها در بازار آزاد هستیم. این شرایط در حالی به وقوع می‌پیوندد که تغییر چندانی در شرایط کلی بازار ارز و مخصوصا مناسبات مالی ایران و جهان، گشایش‌های ارزی و یا اجرایی شدن مستقیم انتقال ارز به‌صورت حواله با بانک‌های بین‌المللی یا گشایش اعتبار اسنادی با سایر کشورها رخ نداده است، یعنی شرایط پیشین همراه با خوش‌بینی‌ها به آینده باعث تغییرات قیمتی در بازار ارز شده است. البته نگاهی به فعالیت محسوس واسطه‌ها در بازار ارز نشانه‌ای از احتمال افزایش قیمت‌ها است که در رشد تقاضا برای اسکناس برای مسافرت به سایر کشورهای جهان در تعطیلات پایان سال نیز به احتمال رشد قیمت دلار کمک کرده است. در نهایت باید گفت دلار آزاد در بازار داخلی به شکستن سقف قیمتی و مخصوصا تثبیت در سطوحی بالاتر از 3500 تومان بسیار نزدیک شده است.
در بازار داخلی محصولات پلیمری به آرامی تغییر جهت داده و در مسیر رشد آرام قیمت‌ها قرار گرفته است. با توجه به افزایش آرام قیمت دلار در بازار آزاد و پایین بودن نسبی حجم عرضه‌ها در بازار داخلی و بازگشت محسوس تقاضا به بازار داخلی، احتمال ادامه یافتن این روند کاهشی وجود داشته؛ یعنی در کوتاه‌مدت قیمت‌ها رشد آرامی را تجربه خواهد کرد. به نظر می‌رسد هفته پیش رو نیز همین وضعیت ادامه یافته و با کاهش احتمالی حجم معاملات در هفته پیش رو، این وضعیت تقویت خواهد شد.
به گزارش روابط عمومی انجمن ملی پلاستیک حجم کل عرضه مواد پلیمری در 11 ماهه نخست سال 1394 برابر با 3 میلیون و 795 هزار تن بوده که این حجم در مدت مشابه در سال 1393 که برابر با 3 میلیون و 879 هزار تن بوده است، از کاهش 84 هزار تنی حجم عرضه‌ها حکایت دارد، که البته کاهش قابل توجهی است. البته تا مهر ماه حجم عرضه‌های سال جاری 70 هزار تن از سال گذشته بیشتر بود که نشان می‌دهد بازارهای صادراتی این کالا یا فروش خارج از بورس به دلایل مختلف محدود شده که در کنار کاهش حجم تولید در صنایع بالادستی پتروشیمی‌ها، وضعیت نابسامانی را ترسیم می‌کند. از طرف دیگر حجم تقاضا در مقایسه با سال گذشته نیز کاهش محسوسی را تجربه کرده که دقیقا از تضعیف جذابیت واسطه‌گری بین بورس و بازار و مخصوصا افت حجم تولید در صنایع پایین دستی حکایت می‌کند. حجم کل تقاضا در 11 ماه نخست سال جاری برابر با 4 میلیون و 918 هزار تن بوده در حالی که تقاضا در سال 1393 برابر با هشت میلیون و 15 هزار تن بوده است؛ به عبارت ساده تر حجم تقاضا در سال جاری به نصف کاهش یافته است.
پس از مقایسه عرضه و تقاضا می‌توان به بررسی حجم معاملات اشاره کرد زیرا پس از افت محدود حجم عرضه‌ها و سقوط حجم تقاضا در بورس کالا، انتظار کاهش حجم معاملات در بورس کالا وجود دارد. آمارها نشان می‌دهد که در 11 ماه نخست سال جاری حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا از یک میلیون و 970 هزار تن در سال گذشته به یک میلیون و 794 هزار تن کاهش یافته که از شرایط وخیم تولید حکایت دارد. این در حالی است که برآوردها از کاهش شدیدتر حجم معاملات حکایت داشته، بنابراین شاید همین وضعیت نیز سیگنالی مثبت برای بازار تلقی شود.
