مرجع پلیمر در بازار ایران (پلیم پارت) : دليل استفاده از پليمرهاي آلي در اين گونه زمينه ها مي تواند فرآيند پذيري پودر، شكل پذيري بهتر، به وجود آمدن استحكام كافي و در نتيجه توانايي انجام کار مكانيكي روي قطعه خام باشد. حضور پليمرها در اين موارد موقت است و بعد از اتمام وظايف خود از محيط عمل به وسيله سوختن در حين پخت حذف مي شوند.
چسب ها
اغلب مواد سراميكي ويژه به علت غير پلاستيك بودن در هنگام مخلوط شدن با آب شكل پذير نيستند، بنابراين تهيه اشكال مختلف در اين گونه مواد بدون استفاده از چسب ها امكان پذير نيست. نقش اين گونه چسب ها تشكيل پل هايي بين ذرات است كه باعث استحكام و در عين حالت سهولت در شكل پذيري ماده خام براي قالب گيري و غيره مي شوند. مي توان به پليمرهاي محلول در آب مانند پلي وينيل الكل (PVA)، سديم كربوكسي متيل سلولز(Na-CMC) ، متيل سلولز(MC) ، هيدروكسي پروپيل متيل سلولز(HPMC) ، رزين هاي گرمانرم ،مانند كوپليمر استيرن بوتادين و رزين هاي گرما سخت مانند رزين اپوكسي و غيره اشاره كرد.
نرم كننده ها
نرم كننده ها به همراه چسب ها در مجموع ( سیستم چسب) را به وجود مي آورند. اضافه كردن نرم كننده به دوغاب در واقع براي به وجود آوردن انعطاف پذيري مناسب براي نوار خام مي باشد. مولكول هاي نرم كننده در واقع با نفوذ خود بر روي پل هاي پيوندي چسب ها باعث تضعيف و كاهش قدرت اتصال مولكول هاي چسب مي شوند و از خشكي و سختي آنها مي كاهند و در نتيجه ماده خام نرم مي گردد. به عبارت ديگر نرم كننده ها قادرند دماي Tg چسب ها را تا دماي اتاق و يا حتي پايين تر از آن كاهش دهند. اضافه كردن نرم كننده مي تواند باعث كاهش استحكام قطعه خام نيز بشود. مهمترين نرم كننده ها عبارتند از آب، گليكول ها (اتيل و پروپيلن گليكول، دي اتيلن گليكول و تترا اتيلن گليكول) ، فتالات ها (دي متيل فتالات، دي بوتيل فتالات، اكتيل فتالات، بنزيل بوتيل فتالات) و گليسيرين دي اتيل اگزالات.
پراكنده كننده ها
پراكنده كننده ها يا دي فلوكولانت ها موادي هستند كه براي جلوگيري از چسبيدن و تجمع ذرات به يكديگر به سوسپانسيون اضافه مي شوند. به عبارت ديگر پراكنده كننده ها باعث به وجود آمدن پايداري سوسپانسيون مي گردد. بهترين پايدار كننده هاي سوسپانسيون فضايي كوپليمر هاي آمفوپتي يا پيوندي مي باشند. مكانيسم پراكنده سازي اين نوع پليمرها به اين صورت است كه قمستي از آنها هموپليمرهايي را به وجود مي آورند كه در محيط تعليق نامحلولند و قسمت ديگر آنها محلول مي باشد. پليمر نامحلول منشعب شده از كوپليمر آمفوپتي به ذرات متصل مي شوند و حكم لنگر را پيدا مي كنند و پليمر محلول در حلال نقش پايداري فضايي را ايفا مي كند و در نتيجه ذرات به سادگي از يگديگر فاصله مي گيرند.
لوبریکانت
فاز موجود در سطح تماس ذرات كه باعث كاهش مقاومت در مقابل لغزندگي مي شود به نام لوبریکانت معروف است. لوبریکانت ها به انواع سيالي، مرزي و جامدي تقسيم مي شوند.
كامپوزيت هاي پليمر- سراميكي
نقطه ضعف سراميك ها از نظر ترك خوردن و شكنندگي به علت تردي آنهاست. بنابراين نياز به موادي است كه در دماهاي بالا علاوه بر استحكام كافي، در مقابل شكست ترد مقاوم باشند. براي اين منظور كامپوزيت هاي سراميكي ايده آلند. از انواع كامپوزيت هاي سراميكي مي توان به كامپوزيت هاي سراميك فلز (Cermet) ، سراميك -پليمر و سراميك- سراميك اشاره كرد. پليمرها وكامپوزيت هاي سراميك- پليمري نقش دائمي ايفا مي كنند. يكي از اين گونه كاربردهاي كامپوزيت هاي سراميك پليمر در تهيه قطعات مختلف استخوان هاي مصنوعي است. مقاومت اين گونه قطعات در مقابل سايش حائز اهميت است و قطعه سراميك پلي اتيلن در تهيه قطعه استخوان مفصل كه اصطكاك بايد در اين ناحيه كم باشد، مناسب مي باشد.
يكي ديگر از پليمرهايي كه در اين نوع كامپوزيت ها براي تهيه قطعات استخوان بدن مورد استفاده قرار مي گيرد پلي اكسي متيلن (Derlin) مي باشد. بتون مسطح به پليمر (PIC) به وسيله انجام واكنش پليمريزاسيون يك مونومر در بتون تهيه مي شود. براي اين منظور از مونومرهاي متيل متاكريلات و استيرن استفاده مي شود. بتون حاصله به مراتب از لحاظ قدرت، انعطاف پذيري و مقاومت شيميايي بر بتون هاي معمولي ترجيح داده مي شود.
براي تهيه آهن رباهاي دائمي از پليمرهاي آلي به عنوان پركننده در اين گونه كامپوزيت ها استفاده مي شود. در يك سري موارد كاربردي كامپوزيت هاي سراميك- پليمري، ماتريس كامپوزيت به صورت انعطاف پذير تهيه مي شود. براي مثال اين گونه كامپوزيت هاي انعطاف پذير براي تهيه مغناطيس لاستيكي به كار گرفته مي شوند و يكي از نمونه هاي كاربرد آن تهيه لاستيك درب يخچالها است. باتري هاي خورشيدي انعطاف پذيري را مي توان به وسيله شناور ساختن ذرات سيليكون بر روي مايعاتي كه داراي وزن مخصوص بالا هستند، مثل تترابورواتان تهيه كرد.
مواد پوشش دهنده محافظ
از سراميك هاي H-BN به عناوين مختلف استفاده مي شود كه از جمله مي توان به كاربرد آنها در ساخت لوازم مقاوم در مقابل خوردگي در صنايع الكتريكي، قالب هاي شكل دهي شيشه اي، كروسه هاي مناسب براي ذوب فلزات و غيره اشاره كرد. نقطه ضعف سراميك هاي بران نيتريدي اين است كه در مقابل آب مقاوم نيستند، به همين منظور از پلي متيل متاكريلات استفاده مي شود.
اخيراً براي استحكام بخشيدن به بطري هاي شيشه اي از يكسري پليمرها، از جمله پلي يورتان به ضخامت0.1 میلی متربه عنوان ماده پوشش دهنده محافظ استفاده شده و در نتيجه بطري هاي مزبور را مي توان به دفعات بيشتري مورد استفاده قرار داد. مواد سراميكي لانه زنبوري كه براي تخليص گاز اگزوزي مصرف مي شوند از -β اسپودومين (Li2O.Al2O3.nSiO2) تهيه مي شوند، زيرا كه در دماي بالا مقاوم بوده و ضريب انبساط حرارتي آن پائين است. اما اين گونه مواد در مقابل گازهاي اگزوزي حاوي (SOx) و بخار آب در 200-350 درجه سانتیگراد مصون نمي ماند، زيرا كه LiO2 موجود در-β اسپودومين در مقابل تماس با اين گازها حذف مي شود. حال اگر سطح اين سراميك با كوپليمر اتيلن پروپيلن فلودار شده پوشانده شود اين وضع بهبود پيدا خواهد كرد.
منبع : کتاب کاربردهای جدید مواد پلیمری در صنایع مختلف
