مرجع پلیمر در بازار ایران: آلودگی پلاستیکی تهدیدی جهانی به حساب می‌آید که هر روزه اثرات خود بر زندگی بشر را بیشتر به نمایش می‌گذارد؛ اقداماتی که مدیران برای به حداقل رساندن این بحران در پیش گرفته‌اند تاکنون چندان موثر نبوده و در نتیجه، رهایی زمین از بحران پلاستیک امری بسیار چالش‌برانگیز به نظر می‌رسد.
تخمین نرخ انتشار پلاستیکی در کره زمین
به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، گروهی از محققان سوئدی نرخ انتشار پلاستیکی در کره خاکی را به حدی زیاد تخمین زده‌اند که به نظر می‌رسد رهایی از اثرات آن در نقاط زیادی از جهان محال باشد. بر اساس استدلال‌های اعضای این گروه، اقداماتی که تاکنون مدیران شهرهای مختلف جهان برای پایان دادن به بحران پلاستیک اعمال کرده‌اند چندان کارساز نبوده و لازم است تدابیر هوشمندانه‌تری در این راستا اتخاذ شود. امروزه سراسر کره زمین از بیابان‌ها گرفته تا کوه‌ها، اقیانوس‌ها و حتی قطب شمال را پلاستیک فرا گرفته و انباشته شدن آن به ۹ تا ۲۳ میلیون تن در محیط‌های آبی و همین مقدار در خشکی‌ها طی هر سال رسیده است. محققان پیش‌بینی کرده‌اند که در صورت ادامه روند کنونی در جهان، نرخ پراکنش پلاستیک تا سال ۲۰۲۵ به دو برابر افزایش یابد.
برای داشتن بیشترین اثربخشی بررسی مسئله “رهایی از بحران پلاستیک” چه باید کرد؟
مدیریت بحران پلاستیک حتی در کشورهایی با پیشرفته‌ترین زیرساخت‌های بازیافت نیز با نقص‌های زیادی مواجه است به همین دلیل، هر روز اثرات زیان‌بار خود بر کره خاکی را بیشتر از قبل به تصویر می‌کشد. از نظر منتقدان زیادی، آلودگی پلاستیکی تنها یک مسئله زیست محیطی نیست بلکه از نظر اقتصادی و سیاسی نیز موضوعی بسیار مهم برای شهرهای مختلف جهان به شمار می‌رود. این افراد استدلال کرده‌اند که تدابیری نظیر بازیافت و بهره‌گیری از فناوری‌های متعدد به تنهایی نمی‌تواند بحران پلاستیک در جهان را خاتمه دهد بلکه این مسئله باید از ریشه مورد بررسی قرار گیرد تا بیشترین اثربخشی را داشته باشد.
افزایش قابل توجه اثربخشی بازیافت از طریق تفکیک صحیح مواد پلاستیکی
بسیاری از منتقدان بر این باور هستند اگرچه در سراسر جهان رویکردهای تکنولوژیک پیشرفته‌ای برای بازیافت و حذف پلاستیک از محیط زیست اعمال می‌شود با این حال، تفکیک صحیح مواد پلاستیکی می‌تواند روند بازیافت را سرعت ببخشد و اثربخشی آن را تا حد قابل توجهی افزایش دهد و بدین طریق تاثیر مثبت خود را بر مسئله بحران پلاستیک بگذارد. بدیهی است که از نظر فنی، بازیافت ضایعات پلاستیکی با محدودیت‌های زیادی مواجه است و چه بسا کشورهایی با زیرساخت‌های کارآمد که ضایعات پلاستیکی خود را به کشورهایی با بدترین امکانات صادر می‌کنند. بدون شک، کاهش انتشار پلاستیک مستلزم اقدامات ویژه‌ای است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به تولید پلاستیک مرغوب برای افزایش ارزش مواد پلاستیکی بازیافتی یا ممنوعیت صادرات ضایعات پلاستیکی به کشورهایی اشاره کرد که از امکانات کافی برای بازیافت برخوردار نیستند.
پلاستیک، آلاینده‌ای برگشت‌پذیر برای محیط زیست
زمانی که مقدار پلاستیک انتشار شده در یک شهر از مقدار بازیافت آن یا فرآیندهای زیست‌محیطی طبیعی که به وسیله رویکردی چند مرحله‌ای به نام هوازدگی فراتر رود، آنگاه باقیمانده آن در گوشه و کنار شهر انباشته می‌شود و تبعات منفی زیادی به بار می‌آورد. هوازدگی پلاستیک به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد اما به طور کلی، تغییرات روندهای آلودگی پلاستیکی را شامل می‌شود. بر اساس استدلال محققان، فروزینگی شیمیایی پلاستیک با سرعتی بسیار صورت می‌گیرد و نمی‌تواند برای کاهش انباشتگی ضایعات پلاستیکی مؤثر واقع شود که در نتیجه این امر، هوازدگی پلاستیک افزایش پیدا می‌کند بنابراین پلاستیک در دسته مواد برگشت‌پذیر قرار می‌گیرد چرا که از یک سو به مقدار زیاد تولید می‌شود و از سوی دیگر، مورد تجزیه قرار نمی‌گیرد.
این فرآیند در محیط‌های دور از مراکز شهری با شدت بیشتری صورت می‌گیرد چرا که مواد پلاستیکی بزرگ در این مکان‌ها انباشته و فرآیند بازیافت به ندرت در آن‌ها انجام می‌شود که در نتیجه این اتفاق، مقدار زیادی ذرات معلق پلاستیکی و غیر پلاستیکی در هوا منتشر می‌شود.
جبران‌ناپذیر بودن لطمه‌های ناشی از آلودگی پلاستیکی به محیط زیست
آلودگی پلاستیکی نه تنها سلامت محیط زیست، انسان‌ها و حیوان‌ها را با تهدید جدی مواجه می‌کند بلکه ارتباط مستقیمی نیز با سایر بحران‌های زیست‌محیطی در مناطق دور افتاده از مراکز شهر دارد. دانشمندان پس از انجام مطالعات متعدد به این نتیجه رسیده‌اند که انباشته شدن ضایعات پلاستیکی در حومه‌های شهری می‌تواند تغییرات اقلیمی را به طور قابل توجهی شدت ببخشد چرا که باعث افزایش انتشار کربن می‌شود ضمن اینکه تنوع زیستی را به حداقل می‌رساند و با افزایش دمای آب دریاچه‌ها و اقیانوس‌ها، حیات آبزیان را با تهدید جدی مواجه می‌کند که این امر به سهم خود می‌تواند اختلال در زنجیره تأمین غذای انسانی را در پی داشته باشد.
با این توصیفات، چنانچه اقدامات کارآمدی برای به حداقل رساندن بحران پلاستیک در گوشه و کنار کره خاکی اعمال نشود، آنگاه اثرات ناشی از بحران پلاستیک نه تنها جبران نمی‌شود، بلکه هر روز بی‌رحمانه‌تر از قبل زندگی بشر و زمین را با تهدید مواجه می‌کند.
منبع: ایمنا
