مرجع پلیمر در بازار ایران: کاهش قیمتهای پیشین در کنار اعلام کاهشی قیمتهای پایه در بورس کالا بین ۲ تا ۴/ ۱۳ درصد نشان میدهد که هنوز هم باید منتظر تداوم افت قیمتها باشیم. موجودی انبارها در واحدهای پتروشیمی و بازار آزاد هم بالاست و همین داده امکان بازارسازی را از عرضهکنندگان میگیرد و به جز چند گرید خاص میتوان گفت که بازار هنوز هم روال کاهش نرخ در بورس کالا و معاملات بازار آزاد را رها نمیکند.
احتمال افزایش تقاضا به کمک افت نرخ
کاهش قیمتها مورد توجه بازار هم هست زیرا احتمال افزایش تقاضا به کمک افت نرخ را میتوان مطرح کرد که در شرایط ضعف تقاضای فعلی شاید راه دیگری پیش روی بازار نباشد. اغلب در تکانههای رشد قیمتی شاهد افزایش تقاضا هستیم ولی در وضعیت فعلی بهقدری تقاضا محدود است که انتظار رشد قیمتها چندان هم واقعبینانه نیست. با توجه به این موارد شاید باید قدردان افت قیمتها باشیم تا تقاضای بیشتری را به سمت بازار جذب کند.
کاهش قیمتها هنوز هم با شتاب پیشین ادامه یافته و هماکنون وارد ششمین هفته ممتد افت قیمتها شدهایم. این شرایط به این معنی است که بازار به نسبت اوایل پاییز تغییر چهرهای جدی یافته و واقعیتهای پیدا و پنهان این بازار با گذشته قابل مقایسه نیست. همین مطلب یعنی کاهش قیمتها را میتوان مهمترین تغییر به شمار آورد که به صراحت از برتری عرضه بر تقاضا خبر میدهد.
کاهش میل به خرید خریداران
خریداران همچون گذشته میلی به خرید ندارند و همین موضوع را باید از دو مسیر مختلف مورد ارزیابی قرار داد. مصرف واقعی در صنایع یا همان تقاضای موثر به شدت کاهش یافته و میتوان گفت که این رخداد به معنی ضعفی عمیق در این بازار است. تقاضای موثر در صنایع پلیمری تفاوتی جدی با سایر صنایع دارد آن هم در وضعیتی که بیش از ۷۰ درصد (و بعضا بیشتر) از قیمت تمام شده تولیدات به ماده اولیه بازمیگردد و آمارهای تولید دقیقا با میزان مصرف مواد اولیه پلیمری همخوانی کامل دارد ولی اهمیت قیمت مواد اولیه در این صنعت بیش از سایر صنایع مشابه است.
بهصورت دقیقتر شاهد هستیم که کارخانهها تولید جذابی ندارند یعنی یا سفارش تولید به شدت محدود شده یا فروش محصولات تولیدی مختل شده است که البته هر دو این موارد دو چهره از یک رخداد است و آن رکود خرید مصنوعات پلیمری و محصولات نهایی است.
در فاز دوم خریداران دیگر تمایلی ندارند که موجودی انبارهای خود را بالا نگهدارند یا موجودی انبارهای فعلی کفاف تامین نیاز آنها را خواهد کرد. این مطلب به معنی آن است که واسطهگری و سفته بازی نهتنها جذابیتی ندارد بلکه بهشدت خطرناک ارزیابی میشود. تجمیع این موارد نشان میدهد که تمامی رخدادهای موجود در بازار را باید از مسیر تقاضای محصولات نهایی رصد کرد که بهشدت کاهش یافته و خود شائبه رکود در بازار را تقویت میکند.
نگرانی از ایجاد رکودی عمیق در بازار
در گزارشهای پیشین رخدادهای قیمتی و روند کلی معاملات در بورس کالا مورد بررسی قرار گرفته و شاید نیازی به تکرار آن نباشد. شاهبیت این روزهای بازار نگرانی از ایجاد رکودی عمیق در بازار است که میتواند منافع تمامی فعالان در این عرصه را تحتالشعاع قرار دهد. چیزی که از نوسان قیمتها مهمتر است کاهش حجم تولید و داد و ستد مواد اولیه است که به توقف واحدهای تولیدی منجر شده و در این شرایط کاهش قیمتها چندان هم برای بازار مهم نخواهد بود.
دلیل اصلی رکود فعلی در بازار را باید اول در تکانههای قیمتی منبعث از تکانههای ارزی بهشمار آورد. پس از هر دوره رشد سریع قیمتها یا تکانههای ارزی، رکود سادهترین احتمال مورد بررسی بهشمار میرود و هماکنون نیز چنین رخدادی به ثبت رسیده است. بهعنوان یک نمونه مشخص قیمتها در فاصله اواخر سال ۹۶ تا اوایل مهرماه سالجاری بین ۲ تا ۵ برابر برای گریدهای مختلف در بازار آزاد افزایش نرخ داشته و قطعا بازار و صنعت نمیتواند به این سرعت خود را با این رشد قیمت مواد اولیه وفق دهد.
این وضعیت خود رکود را دربردارد و مصرفکننده نهایی را عقب میزند. از سوی دیگر با رشد دستهجمعی قیمتها در اغلب بازارها که در آمارهای تورم نقطه به نقطه نیز قابل رهگیری است، مصرفکننده نهایی ناخودآگاه نیازهای خود را طبقهبندی میکند و مصرف کالاهایی که از اهمیت کمتری برخوردار هستند نیز کاهش مییابد.
اغلب پلیمرها از جمله کالاهایی نیستند که عدم مصرف آنها به زیان سلامتی تمام شده یا همچون مواد غذایی نیازی دائمی باشند اگرچه استثناهایی هم وجود دارد. بهعنوان مثال بستهبندی مواد غذایی و لوازم بهداشتی و پزشکی از این موارد است. این در حالی است که حتی مصرف بسیاری از کالاها همچونلبنیات کاهش داشته و فشار مضاعفی را بر واحدهای تولیدی مهم وارد میکند.
منبع: دنیای اقتصاد