مروری بر قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی و وضعیت آن در بازار

مرجع پلیمر در بازار ایران: تداوم رشد قیمت‌ها در بازار آزاد محصولات پلیمری در کنار اعلام قیمت‌های پایه با جهت‌گیری شکننده افت قیمت‌ها دو رخداد مهم در بازار محصولات پتروشیمی بود؛ اگرچه داده‌های نه چندان جذاب پیشین هنوز هم در این بازار ایفای نقش می‌کنند.

هنوز مهم‌ترین خبر در این بازار بالا بودن قیمت‌ پلیمرها در بازار آزاد است اگرچه در روزهای اخیر در برخی از لیست‌های فروش باز هم تداوم رشد قیمت‌ها قابل رهگیری است ولی برخی دیگر از گریدها با آرامش نرخ روبه‌رو هستند. این وضعیت به معنی آن است که داده‌های اصلی در بازار تغییر چندانی نکرده و هنوز روزهای دشوار در صنعت پلیمرها تداوم دارد.

این سیگنال به‌صورت مستقیم بر معاملات بورس کالا نیز تا‌ثیرگذار خواهد بود زیرا با توجه به اختلاف قیمت‌ها بین بورس و بازار، خرید از بورس کالا نه تنها از توجیه کافی برخوردار شده بلکه رقابت برای خرید نیز خود به منافع برجسته‌ای در این بازار منتهی خواهد شد. این شرایط عمومی در نهایت به تداوم التهاب در بازار پلیمرها منتهی شده و تا زمانی که وضعیت کلی در این بازار با فرض بهبود حجم عرضه‌ها و همچنین سخت‌گیری‌های صادراتی به‌صورت واقعی اعمال نشود، این وضعیت ادامه می‌یابد.

این شرایط موجب خواهد شد تا نوسان قیمت‌های پایه در بورس کالا اهمیت بسزایی نداشته باشد زیرا بازار اغلب منتظر رقابت و اعمال سقف قیمتی است و خریداران دست به نقد بسیاری در بورس حضور دارند.

آرامشی نسبی و نوسان کم قیمت ها

نوسان قیمت‌های پایه پلیمرها در روز گذشته با‌ آرامشی نسبی همراه بود یعنی فراز و فرود نرخ در این بازار برجستگی خاصی نداشته است ولی میل نوسان قیمت‌ها به سوی کاهش نرخ بود. به‌صورت دقیق‌تر می‌توان گفت که میزان کاهش قیمت‌ها و وزن آنها بیشتر از کاهش نرخ حکایت دارد تا جایی که افت قیمت‌ها را می‌توان به‌صورت نسبی رقمی نزدیک به ۵/ ۱ درصد و بیشتر مورد ارزیابی قرار داد.

گریدها و گونه‌هایی که کاهش نرخ پیدا کرده بودند عبارتند از: پلی‌اتیلن‌های سبک خطی و سنگین اکستروژن و سنگین فیلم با ۷/ ۱ درصد و سبک فیلم با ۸/ ۱ درصد. از سوی دیگر پلی‌اتیلن ترفتالات بطری و ترفتالات نساجی با ۳/ ۰ درصد رشد همراه بودند و همچنین پلی‌پروپیلن شیمیایی و پلی‌پروپیلن نساجی با ۶/ ۰ درصد رشد قیمتی همراه شدند.

این در حالی بود که اغلب گریدهای PVC با رشد نرخ همراه شده بودند.در بازار محصولات شیمیایی ولی تناقض قیمت‌های پایه برجستگی بیشتری داشت تا جایی که شاهد رشد ۱/ ۴ درصدی قیمت‌های پایه اسید استیک و همچنین شاهد افت ۸/ ۶ درصدی قیمت سود کاستیک بودیم. این وضعیت نشان‌دهنده تفاوت‌های جدی بازار محصولات شیمیایی و پلیمرهاست اگرچه رصد وضعیت معاملاتی این دو گروه کالایی نیز کم و بیش این تفاوت‌ها را نشان می‌دهد.

همان‌گونه که در ابتدای گزارش به آن اشاره کردیم با توجه به التهاب موجود در بازار پلیمرها قیمت‌های پایه اعلامی شاید اهمیت چندانی نداشته باشد زیرا اغلب گریدهای عرضه شده در نهایت با رقابت مورد معامله قرار می‌گیرند و بسیاری از گریدها حتی سقف قیمتی را تجربه می‌کنند. این شرایط در حالی رخ می‌دهد که مثلا در هفته گذشته بیش از ۹۱ درصد از عرضه‌های موجود در بورس کالا مورد معامله قرار گرفته که نشان دهنده جذابیت جدی خرید در این بازار است.

این شرایط یعنی اهمیت کمتر قیمت‌های پایه موجب شده است که بتوان باز هم به قیمت‌های پایه در بورس کالا نگاه جدیدی داشت یعنی بر خلاف ماه‌های قبل می‌توان تک‌تک گریدهای موجود را مورد بازبینی قرار داد. دلیل این وضعیت را باید در شرایط بازار جست‌وجو کرد زیرا در قیمت‌های بالای موجود واحدهای تولیدی قطعا به این فکر می‌افتند که آیا می‌توان از گریدهای جایگزین هم برای تولید استفاده کرد یا چگونه می‌توان با قیمت ثابت یا نوسان محدود بهای تمام شده، کالایی با کیفیت بالاتر را تولید کرد که در شرایط سخت فعلی کمک‌کار تولید در صنایع تکمیلی باشد.

این وضعیت در نهایت به توجه به تمامی گریدهای موجود و همچنین سفارش خرید برای گریدهایی منجر می‌شود که تاکنون از اهمیت کمتری برخوردار بوده‌اند. توجه به استفاده از افزودنی‌ها و همچنین خرید گریدهایی با جذابیت کمتر در بورس کالا که البته از قیمت پایین‌تر هم برخوردار هستند مواردی است که می‌تواند در آینده بازار ایفای نقش کند. از سوی دیگر پراکنده‌شدن سبد خرید واحدهای تولیدی به معنی آن است که بخشی از تقاضای مؤثر از بازار حذف شده یعنی برای سایرین نیز مفید بوده بنابراین مدیریت تقاضا با رویکرد پراکنده شدن سبد تقاضا می‌تواند به نفع تمامی اهالی بازار تمام شود.

در این بین شرکت‌های پتروشیمی هم می‌توانند از این وضعیت استفاده کرده و برخی از تولیدات پیشین با جذابیت کمتر را عرضه کرده یا سبد تولید محصولات خود را متنوع سازند. البته در این برهه نقش اصلی بر دوش صنایع تکمیلی است زیرا مهندسی پلیمر و بازتعریف برخی از داده‌های بعضا قطعی در گذشته می‌تواند به تغییر فاز جدی تولید در صنایع پایین دستی منجر شود اگرچه این ادعا شاید برای تمامی صنایع توجیه‌پذیر و حتی کاربردی نباشد.

نوسان در کیفیت تولید البته پاشنه‌آشیل این سبک از فعالیت‌های اجرایی است ولی در قیمت‌های بالای فعلی شاید این رویکرد یکی از راه‌های اصلی برای مدیریت شرایط سخت فعلی باشد.در هر حال موارد فوق به بررسی دقیق‌تر قیمت‌های پایه در بورس کالا نیاز دارد بنابراین باید نگاه جدیدی به شیوه مخابره نرخ‌های پایه با توجه به پراکندگی آنها داشت. این شیوه نگارش و مخابره قیمت‌های جدید در این گزارش مورد توجه قرار گرفته و در صورت نیاز به تداوم این شیوه‌، باز هم با همین رویکرد قیمت‌های پایه مورد مخابره و اطلاع رسانی قرار می‌گیرد.

منبع: دنیای اقتصاد