مرجع پلیمر در بازار ایران: حجم معاملات هفتگی پلیمرها در بورس کالا از ابتدای سال ۹۷ با جذابیت نسبی خرید روبه‌رو بود و پس از اعلام دلار ۴۲۰۰ تومانی در اردیبهشت‌ماه، جذابیت خرید افزایش یافت و حجم تقاضا تقویت شد. این وضعیت به کمک قیمت‌های دستوری تا اواخر تابستان ادامه داشت اما با اعلام نرخ بر پایه دلار نیمایی، بازار تغییر فاز محسوسی را شاهد بود.
کاهش حجم معاملات اولین سیگنال اثرگذار بر بازار بود که به معنی یک گام عقب‌نشینی تولید در پاییز تعبیر می‌شود. این شرایط در حالی خودنمایی می‌کرد که هم بازار قیمت‌های بالای محصولات نهایی را نپذیرفته بود و هم تولیدکنندگان قیمت بالای مواد اولیه را بر‌نمی‌تافتند. به مرور زمان اما این موارد رو به مساعد شدن گذاشت آن هم در شرایطی که قیمت‌های جهانی افزایش چندانی نداشت و بهای دلار نیمایی هم اندک اندک کاهشی شده بود که در نهایت بازار هم پذیرفت که نرخ‌های موجود را به رسمیت بشناسد اگرچه راه دیگری هم در پیش نداشت.
تجمیع این موارد در نهایت افزایش حجم معاملات در بورس کالا بود؛ یعنی هم بازار داخلی با گستردگی بالایی اجناس تولید داخل را جذب کرده و هم بازارهای صادراتی به کشورهای منطقه رونق روز‌افزونی داشت تا جایی که شاهد بودیم حتی در بازار کشورهای همسایه همچون عراق، تولیدات ایرانی با رقبای قدرتمندی همچون ترکیه و اردن پنجه در پنجه شده و موفقیت‌های مهمی را کسب کرده‌اند.
تصرف بازار کشورهای همسایه
تولیدات ایران هم بیش از پیش بازار افغانستان را به چنگ آورد و این شرایط در بازار کشورهای آسیای میانه هم تجربه شد. این مطلب البته هنوز هم ادامه دارد اگرچه اوج قدرت‌نمایی تولیدات ایرانی را می‌توان در ایام نوروز در کشورهای ایران فرهنگی به شمار آورد که این ادعا به صراحت در آمارهای معاملات پلیمرها در بورس کالا قابل رهگیری است.در اوایل اسفندماه رکورد بیشترین حجم معاملات هفتگی در تاریخ بورس کالا برای دو هفته پیاپی جابه‌جا شد تا جایی که بیش از ۹۰ هزار تن معامله هفتگی، دو هفته پیاپی به ثبت رسید.
البته این شرایط به نسبت هنوز هم ادامه دارد یعنی روزهای خوب این بازار با محوریت تولید در صنایع تکمیلی هنوز هم ادامه دارد.موارد فوق به این معنی است که گام‌های تجربه شده در سال گذشته تاثیرگذاری خود را برای سال جاری حفظ خواهد کرد و از هم‌اکنون می‌توان گفت که خوش‌بینی به بالابودن حجم معاملات به‌خصوص از هفته جاری را باید جدی گرفت. البته همزمان شدن تحریم‌های آمریکا با رشد قیمت دلار به این معنی است که جذابیت‌های صادراتی ایجاد شده به دلیل رشد قیمت ارز، با سختگیری‌های صادراتی و بازگشت ارز حاصل از صادرات توام شده و این جذابیت با این محدودیت مهم خنثی شده است.
همین مطلب تاکنون به افزایش محسوس حجم عرضه به بازار داخلی منجر شده تا جایی که حجم عرضه‌ها در هفته‌های پایانی سال جاری با فرض بالابودن جدی حجم معاملات و عدم امکان عرضه چندباره یک کالا، به میزانی به ثبت رسید که حتی بیش از حد انتظار بود. این ویژگی مهم برای امسال هم تداوم خواهد داشت آن‌هم در وضعیتی که در سال گذشته چند واحد پتروشیمی جدید به فاز تولید وارد شده‌اند و امسال هم منتظر افزایش حجم تولید در صنایع بزرگ بالادستی هستیم.
پیشبینی عرضه گسترده مواد اولیه پلیمری
از سوی دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد واحدهای تولیدی مختلفی به سمت تولید گریدهای متنوع از پلیمرها حرکت کرده‌اند و می‌توان امیدوار بود که برای سال جاری این روند یعنی عرضه گسترده مواد اولیه پلیمری در بورس کالا ادامه خواهد داشت که شاید یک خبر خوب برای بازار محسوب شده و از رقابت گسترده برای خرید هم جلوگیری می‌کند.این در حالی است که گریدهای جذابی همچون پلیمرهای زیرمجموعه گروه‌های کالایی پلی‌پروپیلن یا پلی‌اتیلن ترفتالات بطری با افزایش ظرفیت تولید به کمک راه‌اندازی واحدهای جدید تولیدی همراه نبوده‌اند مگر آنکه شاهد استفاده حداکثری از ظرفیت‌های موجود باشیم. البته تلاش‌های مهمی در حال انجام است ولی به حمایت همه‌جانبه نهادهای ذی‌صلاح نیاز دارد.
منبع: دنیای اقتصاد