مرجع پلیمر در بازار ایران: محققان با الهام از نانوپوشش موجود در سطح چشم حشرات، روشی برای ایجاد سطوح ضدانعکاس ارائه کردند. این نانوپوشش خاصیت ضدچسبندگی نیز دارد و مانع از چسبیدن ذرات غبار به سطح می‌شود.
چشم بسیاری از حشرات، از جمله مگس میوه، دارای پوشش نازک و شفافی بوده که با برجستگی‌های ریزی پوشیده شده است و موجب بروز خاصیت ضدانعکاس و ضدچسبندگی می‌شود. مقاله‌ای که در نشریه Nature به چاپ رسیده است، اسرار چگونگی ساخت این نانوپوشش را هویدا می‌کند.
نویسندگانی از دانشگاه ژنو، دانشگاه لوزان و ETH زوریخ نشان دادند که این پوشش از دو جزء تشکیل شده‌است: پروتئینی به نام رتینین و واکس قرنیه.
این دو جزء به‌طور خودکار شبکه‌ای منظم از برجستگی را ایجاد می‌کنند که نقش بسیار مهمی در فعال شدن و بازدارندگی در چشم حشره ایفا می‌کند. این تیم تحقیقاتی چند رشته‌ای با مخلوط کردن رتینین و واکس روی انواع مختلفی از زیرلایه‌ها موفق به تولید مصنوعی این ساختار شدند و در نهایت روشی ارزان و مبتنی بر مواد قابل تجزیه ارائه کردند که به محصولات ضدانعکاس ختم می‌شود. این فرآیند تولید برای ساخت محصولات ضدانعکاس برای استفاده در حوزه‌هایی نظیر لنز، ایمپلنت و منسوجات قابل استفاده است.
ولادیمیر کاتانایف، استاد گروه فیزیولوژی سلول و متابولیسم در دانشگاه UNIGE می‌گوید: «پوشش نانو که سطح چشم برخی حشرات را پوشانده است در اواخر دهه ۱۹۶۰ کشف شد. این شبکه متراکم از برجستگی‌های کوچک با قطر حدود ۲۰۰ نانومتر و ارتفاع چند ده نانومتر تشکیل شده است که این ساختار موجب کاهش بازتابش نور می‌شود.»
قرنیه حشره بدون پوشش نانو در حدود ۴ درصد بازتابش دارد این در حالی است که این میزان در حشره‌ای که دارای پوشش نانو است به صفر می‌رسد. هرچند کاهش ۴ درصدی بازتابش ممکن است اندک به‌نظر برسد اما همین مقدار نیز یک مزیت است به‌ویژه که در شرایط تاریک، این کاهش ۴ درصدی کمک زیادی به حشره می‌کند. از سوی دیگر خاصیت ضدچسبندگی این نانوپوشش موجب می‌شود تا چشم حشره از گزند ریزذرات و غبار مصون بماند.
این پوشش‌نانو با ساز و کار مورفوژنز ایجاد می‌شود که ریاضی‌دان بریتانیایی، آلن تورینگ در دهه ۱۹۵۰ آن را مدل‌سازی کرده است.
منبع: ستاد ویژه توسعه فناوری نانو