مرجع پلیمر در بازار ایران: پژوهشگران دانشگاه آزاد واحد شاهرود با بهره‌گیری از فناوری نانو موفق به القای هم‌زمان خاصیت ضد باکتری و خودتمیزشوندگی به پارچه شدند. از این پارچه‌ها می‌توان جهت تولید البسه‌ی بیمارستانی و کلینیکی استفاده کرد.
خاصیت ضد باکتری و خودتمیزشوندگی به پارچه
محیط‌های بیمارستانی یکی از آلوده‌ترین محیط‌ها محسوب شده و البسه بیمارستانی نیز این آلودگی را به خود جذب می‌کنند. از سوی دیگر، در سال‌های اخیر سطوح ابرآب‌گریز به‌دلیل قابلیت‌های گوناگونی از جمله ضد یخ‌زدگی، ضد باکتریایی و خودتمیزشوندگی توجه محققان حوزه‌های مختلف را به خود جلب کرده‌اند. در این راستا، اخیراً پژوهشگران حوزه‌ی منسوجات ایجاد خاصیت ابرآب‌گریزی به پارچه و استفاده از خواص خود تمیزشوندگی آن‌ها را در دستور کار قرار داده‌اند.
دکتر جواد سیفی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، هدف از انجام این طرح را تقویت هر چه بیشتر خاصیت ضدباکتریایی سطوح ابرآب‌گریز عنوان کرد و افزود: «در پژوهش حاضر تلاش شده تا با استفاده‌ی هم‌زمان از نانوذرات اکسید روی و ماده‌ی اکتادکان تیول در ایجاد سطح ابرآب‌گریز بر روی پارچه، رفتار خود تمیز شوندگی و ضد باکتریایی سطح اصلاح‌شده، ارتقا یابد.»
به گفته‌ی این محقق، روش مورد استفاده برای اعمال خاصیت ابرآب‌گریزی بر روی پارچه یک روش کم‌هزینه‌تر و سریع‌تر نسبت به روش‌های استفاده شده در منابع است. رفتار آب‌گریزی به رفتاری اطلاق می‌شود که در آن زاویه‌ی تماس قطره‌ی آب با سطح موردنظر بیش از 150 درجه باشد. در طرح حاضر با نشاندن نانوذرات روی بر روی سطح پارچه‌ی نخی و ایجاد زبری نانویی این خاصیت تا حدی ایجاد شده و از سوی دیگر استفاده از ماده‌ی اکتادکان تیول که خود یک ماده‌ی کاهنده‌ی انرژی سطحی است، موجب شده این خاصیت بیش از پیش بهبود یابد. درواقع زبری این سطوح علاوه بر آب‌گریزی و خودتمیزشوندگی، موجب می‌شود تا اتصال باکتری نیز به تعویق بیفتد.
سیفی تصریح کرد: «به‌منظور مشخصه‌یابی و ارزیابی پارچه‌های تولیدی، از آزمون سنجش زاویه‌ی تماس، میکروسکوپ الکترونی، آزمون طیف‌سنجی فتوالکترونی پرتو ایکس و همچنین آزمون چسبندگی باکتری استفاده شده‌است.»
مهم‌ترین یافته‌ی این تحقیق
وی ادامه داد: «مهم‌ترین یافته‌ی این تحقیق، دست‌یابی به رفتار ابرآب‌گریز و زاویه‌ی تماس 161 درجه در اثر استفاده‌ی هم‌زمان نانوذرات اکسید روی و اکتادکان تیول بوده‌است. زاوده‌ی لغزش این پوشش نیز کمتر از 2درجه گزارش شده‌است. همچنین نتایج آزمون چسبندگی باکتری نشان می‌دهد که تعداد سلول‌های باکتری‌های S. aureus و E. coli از 438000 و 192000 (CFU.cm-2) برای پارچه‌ی خالص به 600 و 48 برای پارچه‌ی ابرآب‌گریز کاهش یافته است که به ترتیب، بیانگر 99.85 و 99.97 درصد کاهش در چسبندگی باکتری است.»
ناهید قاسمی- دانش‌آموخته‌ی مقطع کارشناسی ارشد- دکتر جواد سیفی و دکتر محمدجواد اسدالله زاده- اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود- در انجام این تحقیقات همکاری داشته‌اند. نتایج این کار، در مجله Cellulose با ضریب تأثیر 3.809 ( جلد 25، شماره 7، سال 2018، صفحات 4211 تا 4222) به چاپ رسیده‌است.
منبع: ستاد ویژه توسعه فناوری نانو
