چند حادثه متوالی در صنعت پتروشیمی

این حادثه که ساعت 15 روز جمعه با انفجار مخزن 504 پتروشیمی بیستون آغاز شد، با تلاش 4 ساعته نیروهای اطفای حریق استان کرمانشاه و نیروهای کمکی از استان‌های مجاور مهار شد. این حادثه در حالی روز جمعه رخ داد که جمعه پیش از آن، روستای پران پرویز پلدختر استان لرستان، صدای انفجار و زبانه‌های آتش ناشی از ریزش کوه بر ‌روی بخشی از خط لوله انتقال اتیلن که با نام خط لوله اتیلن غرب شناخته می‌شود را تجربه کرد. بنابر گزارش‌های موجود، حادثه پتروشیمی بیستون، نهمین حادثه صنعت پتروشیمی در سال جاری بوده است. اما حوادث صنعت پتروشیمی در حالی شکلی زنجیره‌وار به خود گرفته‌اند که علت و چرایی رخ دادن این حجم از حادثه طی تنها چند ماه سوال‌برانگیز است. به عقیده کارشناسان توجه به ایمنی بخش مهمی از صنعت پتروشیمی است که با بروز حوادث متعدد در مدت‌زمانی کوتاه، لزوم توجه به آن ضروری ارزیابی می‌شود. اگرچه زبانه‌های آتش پتروشیمی بیستون طی حدود چهار ساعت مهار شد، با این حال حادثه اخیر تجربه‌ و تاکیدی چندباره بر توجه اساسی به بحث ایمنی و محیط‌زیست در پروژه‌های پتروشیمی کشور شد. این تجربه تلخ در حالی بار دیگر در صنعت پتروشیمی کشور رخ داد که به گزارش خبرگزاری فارس رئیس ایمنی و آتش‌نشانی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در واکنش به سوال‌های مطرح شده در رابطه با حوادث پی‌درپی در صنعت پتروشیمی کشور از ارسال بخشنامه‌های هشدار ایمنی درباره وقوع حوادث در فصل تابستان خبرداد و گفت: نظارت بر فعالیت پر ریسک و نیز اخذ پروانه در فعالیت‌‌های خطرزا به شرکت‌های پتروشیمی ابلاغ شد. علیرضا نریمان‌نژاد در حالی به فاصله یک روز پس از حادثه پتروشیمی بوعلی از ابلاغ بخشنامه یاد شده خبر داد که با تاکید براینکه دستورالعمل‌های ابلاغی برای تمامی شرکت‌های پتروشیمی لازم‌الاجرا است، گفت: بخش نخست این بخشنامه‌ها در مورد هشدار ایمنی درباره وقوع حوادث در فصل تابستان و نظارت بر فعالیت‌های پر‌ریسک و نیز اخذ پروانه برای تمامی فعالیت‌هایی است که خطرزا هستند. نریمان‌نژاد ادامه داد: بخشنامه دوم شامل لزوم انجام ممیزی ایمنی در مراحل پیش راه‌اندازی واحدهای پتروشیمی و طرح‌های جدید است.

به گفته رئیس ایمنی و آتش‌نشانی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، لزوم به روزآوری منظم شبکه آبرسانی آتش‌نشانی، برقراری سیستم کشف گاز، برقراری سیستم فوم‌ریزی و کولینگ مخازن و انجام سایر ممیزی‌ها از دیگر نکات این دستورالعمل است. بخش سوم این بخشنامه نیز به گفته نریمان‌نژاد، شامل مواردی از جمله به کارگیری اصول و توجه به نکات ایمنی در مخازن ذخیره‌سازی مواد شیمیایی و‌ اطمینان از کارآیی سیستم فوم ریزی و کولینگ‌سازی و همچنین اطمینان از برقراری شبکه آبرسانی آتش‌نشانی و بررسی‌ مستمر طراحی مخازن و سیستم‌های موجود است. پس از اطفای حریق پتروشیمی بیستون، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی که برای بررسی بیشتر به محل حادثه رفته بود، گفت: پس از انجام تعمیرات اساسی، این واحدها می‌توانند فعالیت خود را از سر بگیرند. مرضیه شاهدایی با بیان اینکه این مجتمع مشکلی برای تولید ندارد و خسارتی هم به دیگر واحدهای آن وارد نشده است، گفت: واحدهای اصلی این مجتمع اکنون در سرویس نیست و نیمی از مجتمع پتروشیمی بیستون در حال تعمیرات اساسی هستند. شاهدایی در ادامه گفت: درباره مخزن آتش گرفته نیز مشکلی وجود ندارد، زیرا مشابه این مخزن در پتروشیمی بیستون کرمانشاه وجود دارد. رئیس مجتمع پتروشیمی بیستون نیز با اشاره به در جریان بودن تولید در این مجتمع پس از اطفای حریق گفت: تولید الکیل بنزن خطی (LAB) پس از توقف چندساعته، دوباره در جریان است. حادثه آتش‌سوزی در یکی از مخازن پتروشیمی بیستون خسارت جانی نداشت و تاثیری در روند تولید این مجتمع ایجاد نکرد؛ با وجود این کارشناسان بر توجه اساسی به بحث مهندسی امنیت در مجتمع‌های پتروشیمی تاکید می‌کنند. با این حال باید دید بخشنامه‌ها با هشدار ایمنی که از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی به مجتمع‌های پتروشیمی ابلاغ شده است، تا چه میزان در کاهش حوادث اثرگذار خواهند بود.